Tym razem będzie o dziedziczeniu umaszczenia czekoladowego u kotów. Wydaje mi się, że nie nie jest to specjalnie skomplikowane zagadnienie, ale dość obszerne. Uwaga: przedstawione w tym tekście dane są uśrednione. To statystyka, która ma nam pokazać prawdopodobieństwo narodzin kociąt o czekoladowym umaszczeniu po konkretnych rodzicach. Nie znaczy to, że w każdym miocie po danych rodzicach musi się rodzić przedstawiona liczba czekoladowych młodych, poza sytuacjami, w których nie ma innej możliwości.
Allele odpowiedzialne za czekoladowe umaszczenie u kotów
Za czekoladową barwę kociego futra odpowiadają dwa różne geny. Pierwszy, który zwiemy allelem b, jest mutacją allelu B, który odpowiada za umaszczenie czarne (patrz Czarne umaszczenie u kotów) oraz niebieskie (patrz Niebieskie umaszczenie u kotów). Allel B posiada jednak jeszcze jedną mutację, która odpowiada za cynamonowe zabarwienie włosów u kota (parz Cynamonowe umaszczenie u kotów), czyli allel bl.
Relacje między tymi genami wyglądają następująco: allel B dominuje nad allelem b i allelem bl, a allel b dominuje nad allelem bl. Oznacza to, że czekoladowy kot może dwa genotypy: bb lub bbl. Ale to jeszcze nie wszystko.
Aby kocie futro przybrało czekoladową barwę potrzebny jest jeszcze gen ciemnego umaszczenia, czyli allel D. Jego mutacją jest allel d, który rozjaśnia kolor włosów. Ponieważ allel D dominuje nad d, kot o czekoladowym umaszczeniu może mieć albo genotyp DD, albo genotyp Dd.
Ostatecznie, po połączeniu alleli z locus B z allelami z locus D (patrz Podstawowe pojęcia z „kociej genetyki”), możemy stwierdzić, że kot o czekoladowym umaszczeniu może mieć jeden z czterech genotypów: bbDD, bbDd, bblDD lub bblDd.
Jak zatem wygląda dziedziczenie umaszczenia czekoladowego u kotów?
Kojarzenie kota czekoladowego z kotem czekoladowym i z kotem liliowym
Kot o umaszczeniu czekoladowym może mieć więc genotyp bbDD, bbDd, bblDD lub bblDd. Oznacza to, że kojarząc kota czekoladowego z kotem czekoladowym, możemy ze sobą połączyć:
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie bbDD,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie bbDd,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie bblDD,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie bblDd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie bbDd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie bblDD,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie bblDd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie bblDD,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie bblDd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie bblDd.
Łatwo się domyśleć, że przy kryciu czekoladowego kota kotem czekoladowym, prawdopodobieństwo narodzin czekoladowego potomstwa jest bardzo wysokie. Rzeczywiście, może ono osiągać nawet 100%, co ma miejsce przy 1, 2, 3, 4, 6 oraz 8 z powyższych kojarzeń. Przy kryciach 5, 7 oraz 9 szanse na to, że w miocie znajdziemy kocięta o czekoladowym futrze są już nieco mniejsze – wynoszą bowiem 75%.
Najmniejsze prawdopodobieństwo narodzin czekoladowych młodych istnieje przy 10 kojarzeniu, czyli gdy łączymy kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie bblDd. Na schemacie poniżej widzimy, że potomstwo tej pary to kocięta o genotypach bbDD, bbDd, bbdd, bblDD, bblDd, bbldd, blblDD, blblDd oraz blbldd, w stosunku 1:2:1:2:4:2:1:1. Odpowiada to 9/16 czekoladowym kociętom, 3/16 liliowym kociętom, 3/16 cynamonowym kociętom oraz 1/16 płowym kociętom.
Czyli przy kojarzeniu czekoladowego kota z czekoladowym kotem, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 56,25-100% miotu. Oczywiście w przypadku ras, w których nie występują umaszczenia cynamonowe i płowe, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 75-100%.
Kot o liliowym umaszczeniu może mieć genotyp bbdd lub bbldd. Czyli łącząc ze sobą kota czekoladowego i kota liliowego, możemy skojarzyć:
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie bbldd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie bbldd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie bbldd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie bbldd.
Również przy kojarzeniu kota czekoladowego z kotem liliowym w miocie mogą urodzić się same czekoladowe kocięta. Zawsze tak się dzieje w 1, 2, 5 i 6 z powyższych kryć – 100%. W 3, 4 i 7 kryciu w statystycznym miocie znajdziemy już tylko 50% młode o czekoladowym umaszczeniu.
Najmniejsze prawdopodobieństwo narodzin czekoladowych kociąt istnieje w 8 kryciu, czyli przy kojarzeniu kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie bbldd. Na schemacie poniżej widzimy, że potomstwo tej pary ma genotypy bbDd, bbdd, bblDd, bbldd, blblDd oraz blbldd, w stosunku 1:1:2:2:1:1. Odpowiada to 3/8 czekoladowym kociętom, 3/8 liliowym kociętom, 1/8 cynamonowym kociętom oraz 1/8 płowym kociętom.
Czyli przy kojarzeniu czekoladowego kota z kotem liliowym, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 37,5-100% miotu. Oczywiście w przypadku ras, w których nie występują umaszczenia cynamonowe i płowe, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 50-100%.
Kojarzenie kota czekoladowego z kotem czarnym i z kotem niebieskim
Kot o czarnym umaszczeniu może mieć genotyp BBDD, BBDd, BbDD, BbDd, BblDD lub BblDd. Oznacza to, że kojarząc kota czekoladowego z czarnym, możemy połączyć:
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie BBDD,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie BBDd,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie BbDD,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie BbDd,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie BblDD,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie BblDd.
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie BBDD,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie BBDd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie BbDD,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie BbDd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie BblDD,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie BblDd.
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie BBDD,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie BBDd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie BbDD,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie BbDd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie BblDD,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie BblDd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BBDD,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BBDd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BbDD,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BbDd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BblDD,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BblDd.
Dużo tego, prawda? A jakie są wyniki tych kryć? Otóż największe prawdopodobieństwo narodzin czekoladowego potomstwa występuje w kryciach: 3, 4, 5, 6, 9, 11, 15, 16 oraz 21 – wynosi 50%. Nieco mniejsze występuje w kryciach 10, 12 oraz 22 – wynosi 37,5%. Jeszcze mniejsze występuję w kryciach 17, 18 oraz 23 – wynosi 25%. W kryciu 24 prawdopodobieństwo wynosi już tylko 18,75%. Natomiast w kryciach 1, 2, 7, 8, 13 oraz 14 na świat nigdy nie przyjdą czekoladowe kocięta.
Poniższy schemat prezentuje nam krycie o numerze 24, czyli kojarzenie kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BblDd. Jak widzimy potomstwo tej pary ma genotypy BbDD, BbDd, Bbdd, BblDD, BblDd, Bbldd, bblDD, bblDd, bbldd, blblDD, blblDd, blbldd, w stosunku 1:2:1:1:2:1:1:2:1:1:2:1. Co do fenotypów, to w miocie znajduje się: 6/16 czarnych kociąt, 2/16 niebieskich kociąt, 3/16 czekoladowych kociąt, 1/16 liliowych kociąt, 3/16 cynamonowych kociąt oraz 1/16 płowych kociąt.
Czyli przy kojarzeniu czekoladowego kota z kotem czarnym, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kot o niebieskim umaszczeniu ma genotyp BBdd, Bbdd lub Bbldd. Czyli kojarzenie kota czekoladowego z niebieskim, to związek:
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie BBdd,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie Bbdd,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie Bbldd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie BBdd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie Bbdd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie Bbldd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie BBdd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie Bbdd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie Bbldd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie BBdd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie Bbdd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie Bbldd.
Oczywiście istnieją szanse na narodziny czekoladowego potomstwa. Największe są przy kryciach oznaczonych numerami 2, 3 i 8 – statystycznie w miocie rodzi się w nich 50% czekoladowych kociąt. Przy kryciach oznaczonych numerami 5, 6, 9 i 11 w miocie znajduje się 25% czekoladowych młodych. W 12 kryciu jest ich już tylko 12,5%. Natomiast przy kryciach 1, 4, 7 i 10 nie ma żadnych szans na narodziny czekoladowego potomstwa.
Poniższy schemat ilustruje 12 krycie, czyli kojarzenie kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie Bbldd. Jak widzimy potomstwo tej pary ma genotypy BbDd, Bbdd, BblDd, Bbldd, bblDd, bbldd, blblDd oraz blbldd, w stosunku 1:1:1:1:1:1:1:1. Co do fenotypów, to w miocie znajduje się: 2/8 czarnych kociąt, 2/8 niebieskich kociąt, 1/8 czekoladowych kociąt, 1/8 liliowych kociąt, 1/8 cynamonowych kociąt oraz 1/8 płowych kociąt.
Czyli przy kojarzeniu czekoladowego kota z kotem niebieskim, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kojarzenie kota czekoladowego z kotem cynamonowym i z kotem płowym
Kot o cynamonowym umaszczeniu ma genotyp blblbDD lub blblbDd. To oznacza, że kojarząc kota o czekoladowym umaszczeniu z kotem o cynamonowym umaszczeniu, możemy połączyć:
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie blblDD,
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie blblDd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie blblDD,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie blblDd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie blblDD,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie blblDd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie blblDD,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie blblDd.
To bardzo dobry sposób na uzyskanie czekoladowych kociąt – oczywiście tylko w przypadku ras, w których obok czekoladowego umaszczenia występuje cynamonowe. W 1, 2 i 3 z powyższych kryć na świat przychodzą tylko czekoladowe kocięta. W 4 kryciu stanowią one 75%. W 5, 6 i 7 w miocie jest już 50% potomstwa o czekoladowym umaszczeniu. W 8 natomiast tylko 37,5%.
Poniższy schemat ilustruje to ostanie krycie, czyli kojarzenie kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie blblDd. Jak widzimy potomstwo tej pary ma genotypy bblDD, bblDd, bbldd, blblDD, blblDd, blbldd, w stosunku 1:2:1:1:2:1. Co do fenotypów, to w miocie znajduje się 3/8 kociąt czekoladowych, 3/8 kociąt cynamonowych, 1/8 kociąt liliowych oraz 1/8 kociąt płowych.
Czyli przy kojarzeniu czekoladowego kota z kotem cynamonowym, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 37,5-100% miotu.
Kot o płowym umaszczeniu ma genotyp blbldd. Czyli gdy kojarzymy kota czekoladowego z kotem płowym, możemy połączyć:
- kota o genotypie bbDD z kotem o genotypie blbldd,
- kota o genotypie bbDd z kotem o genotypie blbldd,
- kota o genotypie bblDD z kotem o genotypie blbldd,
- kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie blbldd.
W pierwszym kryciu na świat przychodzą tylko czekoladowe kocięta. W 2 i 3 kryciu w miocie jest 50% czekoladowych kociąt. W czwartym kryciu natomiast czekoladowe potomstwo stanowi 25% miotu.
Poniższy schemat ilustruje czwarte krycie, czyli kojarzenie kota o genotypie bblDd z kotem o genotypie blbldd. Jak widzimy potomstwo tej pary ma genotypy bblDd, bbldd, blblDd oraz blbldd, w stosunku 1:1:1:1. Jeśli chodzi o fenotypy, to w miocie znajduje się: 1/4 kociąt czekoladowych, 1/4 kociąt liliowych, 1/4 kociąt cynamonowych, 1/4 kociąt płowych.
Czyli przy kojarzeniu czekoladowego kota z kotem płowym, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 25-100% miotu.
Kojarzenie kota czarnego z kotem czarny, z kotem niebieskim, z kotem liliowym, z kotem cynamonowym i z kotem płowym
Kot o czarnym umaszczeniu ma genotyp BBDD, BBDd, BbDD, BbDd, BblDD lub BblDd. Daje nam to dużo możliwości kojarzeń kota czarnego z czarnym, z których dla uproszczenia wymienię tylko te, które mogą skutkować czekoladowymi kociętami (wszystkie możecie zobaczyć w tekście Dziedziczenie umaszczenia czarnego u kotów). Są to:
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie BbDD,
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie BbDd,
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie BblDD,
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie BblDd,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie BbDd,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie BblDD,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie BblDd,
Dlaczego te? Dlatego, że każde z czarnych rodziców musi być nosicielem allelu b, by na świat przyszły czekoladowe kocięta. W każdym z powyższych kryć tak właśnie jest, dlatego zaowocują one czekoladowym potomstwem. W 1, 2, 3, 4 i 5 stanowi ono 25% miotu. W 4 i 7 tylko 18,75% miotu. Czyli przy kojarzeniu czarnego kota z kotem czarnym, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-25% miotu.
Kot o niebieskim umaszczeniu ma genotyp BBdd, Bbdd lub Bbldd. Jak powyżej wymienię tylko te możliwości kojarzeń kota czarnego z niebieskim, które dadzą nam czekoladowe kocięta (wszystkie możecie zobaczyć w tekście Dziedziczenie umaszczenia czarnego u kotów). Są to:
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie Bbdd,
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie Bbldd,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie Bbdd,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie Bbldd,
- kota o genotypie BblDD z kotem o genotypie Bbdd,
- kota o genotypie BblDd z kotem o genotypie Bbdd,
W 1 i 2 z powyższych kryć prawdopodobieństwo narodzin czekoladowych kociąt wynosi 50%. W 3 i 4 kryciu czekoladowe potomstwo stanowi 37,5% miotu. W piątym kryciu w statystycznym miocie znajdziemy 25% kociąt o czekoladowym umaszczeniu. W szóstym jest już ich tylko 12,5%. Czyli przy kojarzeniu czarnego kota z kotem niebieskim, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kot o liliowym umaszczeniu ma genotyp bbdd lub bbldd. Znów ze wszystkich możliwych kojarzeń kota czarnego z liliowym, zaprezentuję tylko te, w których narodzą się czekoladowe kocięta (wszystkie możecie zobaczyć w tekście Dziedziczenie umaszczenia czarnego u kotów). A są to:
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie bbldd,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie bbldd,
- kota o genotypie BblDD z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie BblDD z kotem o genotypie bbldd,
- kota o genotypie BblDd z kotem o genotypie bbdd,
- kota o genotypie BblDd z kotem o genotypie bbldd.
W 1, 2 i 5 z powyższych kryć prawdopodobieństwo narodzin czekoladowych kociąt wynosi 50%. W 3, 4, 6 i 7 wynosi ono 25%. W 8 zaś już tylko 12,5%. Czyli przy kojarzeniu czarnego kota z kotem liliowym, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kot o cynamonowym umaszczeniu ma genotyp blblbDD lub blblbDd. Oczywiście ze wszystkich możliwych kojarzeń kota czarnego z liliowym, zaprezentuję tylko te, w których narodzą się czekoladowe kocięta (wszystkie możecie zobaczyć w tekście Dziedziczenie umaszczenia czarnego u kotów). A są to:
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie blblDD,
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie blblDd,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie blblDD,
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie blblDd,
W 1, 2 i 3 z powyższych kryć, prawdopodobieństwo narodzin czekoladowych kociąt wynosi 50%. W 4 kryciu natomiast wynosi ono 37,5%. Czyli przy kojarzeniu czarnego kota z kotem cynamonowym kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kot o płowym umaszczeniu ma genotyp blbldd. Oczywiście ze wszystkich możliwych kojarzeń kota czarnego z płowym, zaprezentuję tylko te, w których narodzą się czekoladowe kocięta (wszystkie możecie zobaczyć w tekście Dziedziczenie umaszczenia czarnego u kotów). A są to:
- kota o genotypie BbDD z kotem o genotypie blbldd, – 50% czekoladowych
- kota o genotypie BbDd z kotem o genotypie blbldd, – 25% czekoladowych
W pierwszym z powyższych kryć prawdopodobieństwo narodzin czekoladowego potomstwa wynosi 50%, w drugim natomiast 25%. Czyli przy kojarzeniu czarnego kota z kotem płowym kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kojarzenie kota niebieskiego z kotem czekoladowym i cynamonowym
Kot o umaszczeniu niebieskim ma genotyp BBdd, Bbdd lub Bbldd. Kot o czekoladowym umaszczeniu ma genotyp bbDD, bbDd, bblDD lub bblDd. Ze wszystkich możliwych kojarzeń kota niebieskiego z czekoladowym, zaprezentuję tylko te, w których narodzą się czekoladowe kocięta (wszystkie możecie zobaczyć w tekście Dziedziczenie umaszczenia niebieskiego u kotów). A są to:
- kota o genotypie Bbdd z kotem o genotypie bbDD,
- kota o genotypie Bbdd z kotem o genotypie bbDd,
- kota o genotypie Bbdd z kotem o genotypie bblDD,
- kota o genotypie Bbdd z kotem o genotypie bblDd,
- kota o genotypie Bbldd z kotem o genotypie bbDD,
- kota o genotypie Bbldd z kotem o genotypie bbDd,
- kota o genotypie Bbldd z kotem o genotypie bblDD,
- kota o genotypie Bbldd z kotem o genotypie bblDd.
w 1, 3 i 5 kryciu prawdopodobieństwo narodzin czekoladowego potomstwa wynosi 50%. W 2, 4, 6 i 7 kryciu o połowę mniej, czyli 25%. W 8 kryciu zaś już tylko 12,5%. Czyli przy kojarzeniu niebieskiego kota z kotem czekoladowym, kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kot o cynamonowym umaszczeniu ma genotyp blblDD lub blblDd. Jak poprzednio, ze wszystkich możliwych kojarzeń kota niebieskiego z czekoladowym, zaprezentuję tylko te, w których narodzą się czekoladowe kocięta (wszystkie możecie zobaczyć w tekście Dziedziczenie umaszczenia niebieskiego u kotów). A są to:
- kota o genotypie Bbdd z kotem o genotypie blblDD,
- kota o genotypie Bbdd z kotem o genotypie blblDd,
W pierwszym kryciu prawdopodobieństwo narodzin czekoladowych kociąt wynosi 50%. W drugim kryciu wynosi ono 25%. Czyli przy kojarzeniu niebieskiego kota z kotem cynamonowym kocięta o czekoladowym umaszczeniu stanowią 0-50% miotu.
Kojarzenia z kotami białymi, kotami rudymi, z kotami kremowymi i z kotami szylkretowymi
Dziedziczenie umaszczenia czekoladowego u kotów jest w tym przypadku nieco bardziej skomplikowane, ponieważ uczestniczą w nim jeszcze geny odpowiedzialne za umaszczenia rude, kremowe i szylkretowe, przede wszystkim allel O. Dziedziczą się one nie tylko niezależnie od alleli B, b, bl. Koty rude i kremowe mogą być nosicielami umaszczeń czarnego, czekoladowego, cynamonowego, niebieskiego, liliowego i płowego. Którego z nich konkretnie, tego po fenotypie nie jesteśmy wstanie określić. Koty rude i kremowe mogą dać nam w miotach kocięta o innych umaszczeniach.
Chcąc wiedzieć, czy możemy spodziewać się czekoladowych młodych ze związku kotów rożnych umaszczeń z kotami rudymi, z kotami kremowymi i z kotami szylkretowymi, musimy zrozumieć również mechanizmy dziedziczenia rudej, kremowej i szylkretowej szaty (patrz: Rude umaszczenie u kotów, Kremowe umaszczenie u kotów, Szylkretowe umaszczenie u kotów, Dziedziczenie umaszczenia rudego u kotów i Dziedziczenie szylkretowego umaszczenia u kotów.). I oczywiście uwzględnić także to, o czym była mowa w tym tekście.
Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku kojarzeń kotów białych. Za to umaszczenie odpowiada u naszych pupili przede wszystkim dominujący allel W. On również maskuje działanie innych genów umaszczenia. Koty o białym umaszczeniu mogą być więc nosicielami każdej innej barwy futra – zależnie od rasy (patrz Białe umaszczenie u kotów oraz Dziedziczenie umaszczenia białego u kotów).
Kojarzenia, z których nie narodzą się czekoladowe kocięta
A w jakich przypadkach czekoladowe umaszczenie się nie dziedziczy? Kocięta o czekoladowym umaszczeniu nigdy nam się nie narodzą w przypadku:
- Kojarzenia kota cynamonowego z kotem cynamonowy – brak allelu b,
- Kojarzenia kota cynamonowego z kotem płowym – brak allelu b,
- Kojarzenia kota niebieskiego z kotem niebieskim – brak allelu D,
- Kojarzenia kota niebieskiego z kotem liliowy – brak allelu D,
- Kojarzenia kota niebieskiego z kotem płowym – brak allelu D,
- Kojarzenia kota niebieskiego z kotem kremowym – brak allelu D.
- Kojarzenia kota liliowego z kotem liliowym – brak allelu B i allelu D,
- Kojarzenia kota liliowego z kotem płowym – brak allelu B i allelu D,
- Kojarzenia kota liliowego z kotem kremowym – brak allelu D,
- Kojarzenia kota płowego z kotem płowym – brak allelu B i allelu D,
- Kojarzenia kota płowego z kotem kremowym – brak allelu D.
Wnioski dotyczące dziedziczenia umaszczenia czekoladowego u kotów
- Umaszczenie czekoladowe u kotów dziedziczy się niezależnie od płci.
- Umaszczenie czekoladowe u kotów jest dominujące wobec umaszczenia liliowego, umaszczenia cynamonowego i umaszczenia płowego, recesywne wobec umaszczenia czarnego i umaszczenia niebieskiego.
- Jeśli chcemy mieć czekoladowe potomstwo, weźmy czekoladowego kocura i czekoladową kotkę, ewentualnie jednego futrzaka czekoladowego, a drugiego liliowego. Każde z tych kotów musi mieć bowiem przynajmniej jeden allel b (w rasach w których nie ma uczczenia cynamonowego, zawsze dwa allele b). Koty czekoladowe zaś zawsze mają przynajmniej jeden allel D.
- Para złożona z kotów o innym umaszczeniu niż czekoladowe i liliowe także może dać nam czekoladowe młode. Pod dwoma wszakże warunkami: każde z rodziców jest nosicielem allelu b lub jeden z rodziców ma allel b, a drugi bl, przynajmniej jedno z rodziców ma allel D.
Uwagi dotyczące dziedziczenia umaszczenia czekoladowego u kotów
Jeśli hodujemy rasę kotów, w której nie ma umaszczeń cynamonowego i płowego, prawdopodobieństwo narodzin czekoladowego potomstwa znacznie się zwiększa. Nie musimy brać pod uwagę wszelkich kojarzeń, w których występują koty cynamonowe oraz allele bl.
Tekst i rysunki: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: Anastassia Golitsyna, Flickr