Pręgowane umaszczenie u kotów

Moim zdaniem pręgowane umaszczenie u kotów należy do najpiękniejszych. Zwłaszcza tzw. pręgowanie klasyczne u wyselekcjonowanych rasowych kotów krótkowłosych, ponieważ jest wyraźne i regularne. Umaszczenie pręgowane należy do grupy umaszczeń tabby.

Zapis umaszczenia pręgowanego u kotów w kodzie EMS (według FIFe)

• W kodzie EMS pręgowanie klasycznie zapisujemy: liczbą 22
• W kodzie EMS pręgowanie tygrysie zapisujemy: liczbą 23

Jak wygląda umaszczenie pręgowane u kotów?

Pręgowane umaszczenie u kotów cechuje się ciemniejszymi pręgami na jaśniejszym tle. Podobnie jak w przypadku innych umaszczeń tabby, w odmianach złotych tło jest złocisto-rude lub złocisto-kremowe, w odmianach srebrzystych tło jest srebrne, w odmianach zwykłych zaś odpowiednie dla danego koloru.

W klasycznym pręgowanym umaszczeniu, zwanym w języku angielskim „blotched tabby”, pręgi układają się koliście na bokach ciała kota. Wzdłuż kręgosłupa przebiegają trzy pręgi a na głowie widnieje znak w postaci litery M (dla starożytnym Egipcjan wyglądał jak skarabeusz) – całość przypomina kształtem motyla z dużymi skrzydłami. Na ogonie i nogach znajdują się obrączki (na nogach częściowo przerywane).

W pręgowaniu tygrysim, jak sama nazwa sugeruje, rysunek na kocim futrze przypomina ten, który zdobi ciało tygrysa. Anglikom taki wzór kojarzy się ze szkieletem ryby, dlatego nazywają go „mackerel tabby”, czyli „makrelowy”. Na czole widzimy „literę M”, na nogach i ogonie obrączki – jak w przypadku klasycznego pręgowania.

Odmiany umaszczenia pręgowanego u kotów?

Pręgowane umaszczenie u kotów, podobnie jak inne umaszczenia tabby, występuje w trzech typach i we wszystkich kolorach.

• Umaszczenie czarne pręgowane / srebrzyste czarne pręgowane / złociste czarne pręgowane – zapis w kodzie EMS n 22 / ns 22 / ny 22 (rysunek klasyczny) lub n 23 / ns 23 / ny 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie niebieskie pręgowane / srebrzyste niebieskie pręgowane / złociste niebieskie pręgowane – zapis w kodzie EMS a 22 / as 22 / ay 22 (rysunek klasyczny) lub a 23 / as 23 / ay 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie czekoladowe pręgowane / srebrzyste czekoladowe pręgowane / złociste czekoladowe pręgowane – zapis w kodzie EMS b 22 / bs 22 / by 22 (rysunek klasyczny) lub b 23 / bs 23 / by 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie liliowe pręgowane / srebrzyste liliowe pręgowane / złociste liliowe pręgowane – zapis w kodzie EMS c 22 / cs 22 / cy 22 (rysunek klasyczny) lub c 23 / cs 23 / cy 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie cynamonowe pręgowane / srebrzyste cynamonowe pręgowane / złociste cynamonowe pręgowane – zapis w kodzie EMS o 22 / os 22 / oy 22 (rysunek klasyczny) lub o 23 / os 23 / oy 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie płowe pręgowane / srebrzyste płowe pręgowane / złociste płowe pręgowane – zapis w kodzie EMS p 22 / ps 22 / py 22 (rysunek klasyczny) lub p 23 / ps 23 / py 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie czarne szylkretowe pręgowane / srebrzyste czarne szylkretowe pręgowane / złociste czarne szylkretowe pręgowane – zapis w kodzie EMS f 22 / s 22 / fy 22 (rysunek klasyczny) lub f 23 / s 23 / fy 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie niebieskie szylkretowe pręgowane / srebrzyste niebieskie szylkretowe pręgowane / niebieskie szylkretowe pręgowane – zapis w kodzie EMS g 22 / gs 22 / gy 22 (rysunek klasyczny) lub g 23 / gs 23 / gy 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie czekoladowe szylkretowe pręgowane / srebrzyste czekoladowe szylkretowe pręgowane / złociste czekoladowe szylkretowe pręgowane – zapis w kodzie EMS h 22 / hs 22 / hy 22 (rysunek klasyczny) lub h 23 / hs 23 / hy 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie liliowe szylkretowe pręgowane / srebrzyste liliowe szylkretowe pręgowane / liliowe szylkretowe pręgowane – zapis w kodzie EMS j 22 / js 22 / jy 22 (rysunek klasyczny) lub j 23 / js 23 / jy 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie cynamonowe szylkretowe pręgowane / srebrzyste cynamonowe pręgowane cętkowane / złociste cynamonowe szylkretowe pręgowane – zapis w kodzie EMS q 22 / qs 22 / qy 22 (rysunek klasyczny) lub q 23 / qs 23 / qy 23 (rysunek tygrysi)
• Umaszczenie płowe szylkretowe pręgowane / srebrzyste płowe szylkretowe pręgowane / złociste płowe szylkretowe pręgowane – zapis w kodzie EMS r 22 / rs 22 / ry 22 (rysunek klasyczny) lub r 23 / rs 23 / ry 23 (rysunek tygrysi)

Skąd się biorą koty o pręgowanym umaszczeniu?

Za pręgowane umaszczenie u kotów odpowiadają geny z pary Mc-mc. Allel Mc odpowiada za rysunek mackerel, allel mc za blotched. Aby jednak pręgi w ogóle się pojawił, potrzebny jest jeszcze allel A (agouti). Dominuje on nad swoim antagonistą, allelem a (non-agouti), który czyni rysunek niewidocznym.

Oznacza to, że:

• koty o genotypie AAMcMc, genotypie AaMcMc, genotypie AAMcmc i genotypie AaMcmc mają na futrze tygrysie pręgi,
• koty o genotypie AAmcmc i genotypie Aamcmc mają rysunek klasyczny.

Rasy, w których umaszczenie pręgowane jest uznane (według FIFe)

FIFe dopuszcza umaszczenie pręgowane u następujących kocich ras:

• Amerykański curl długowłosy ACL
• Amerykański curl krókowłosy ACS
• Cymric CYM
• Doński sfinks DSP – dopuszczalne są wszystkie rysunki tabby, ale nie klasyfikuje się ich i wszystkie oznacza się numerem 21 (czyli tabby nieokreślone)
• Japoński bobtail JBT
• Kot bengalski BEN
• Kot egzotyczny EXO
• Kot europejski EUR
• Kot balijski BAL – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać
• Kot brytyjski długowłosy BLH
• Kot brytyjski krótkowłosy BSH
• Kot norweski leśny NFO
• Kot orientalny długowłosy OLH
• Kot orientalny krótkowłosy OSH
• Kot perski PER
• Kot syberyjski SIB
• Kot syjamski SIA – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać
• Kot tajski THA – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać
• Kurylski bobtail długowłosy KBL
• Kurylski bobtail krótkowłosy KBS
• LaPerm długowłosy LPL
• LaPerm krótkowłosy LPS
• Manx MAN
• Maine coon MCO
• Neva masquerade NEM – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać
• Peterbald PEB
• Ragdoll RAG – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać
• Reks kornwalijski CRX
• Reks dewoński DRX
• Reks niemiecki GRX
• Selkirk reks długowłosy SRL
• Selkirk reks krótkowłosy SRS
• Sfinks SPH – dopuszczalne są wszystkie rysunki tabby, ale nie klasyfikuje się ich i wszystkie oznacza się numerem 21 (nieokreślone)
• Snowshoe SNO – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać
• Sokoke SOK
• Święty kot birmańki SBI – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać
• Turecka angora TUA
• Turecji van TUV – pod względem genetycznym mogą mieć wszystkie umaszczenia tabby, ale w fenotypie tego nie widać

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Jacob Davies
[CC BY-SA 2.0], via Wikimedia Commons