Kot tonkijski krótkowłosy to bardzo ładne zwierzę o pięknym umaszczeniu. Rasa jest uznana przez wszystkie chyba liczące się na świecie organizacje felinologiczne, poza FIFe, które jednak przyjmuje do wiadomości jej istnienie, skoro wymienia ją na swojej stronie. Prócz kotów tonkijskich krótkowłosych istnieją również koty tonkijskie długowłose. Długowłosą odmianę zarejestrowała jedynie LOOF. Wszystkie inne kluby uznają wyłącznie koty krótkowłose, które nazywają po prostu kotami tonkijskimi (FIFe wspomina o jednych i drugich, ale nie uznaje ich).
Międzynarodowa nazwa rasy kot tonkijski krótkowłosy (dodano 31 marca 2018)
Oficjalnym językiem w międzynarodowych organizacjach felinologicznych jest przede wszystkim angielski, ale w niektórych używa się też niemieckiego lub francuskiego. Oficjalne nazwy rasy kot tonkijski krótkowłosy w tych językach nich brzmią:
- angielski – Tonkinese Shorthair,
- niemiecki – Tonkanese Kurzhaar,
- francuski – Tonkinois Poil Court.
Organizacje, które uznają rasę kot tonkijski krótkowłosy
Rasa kot tonkijski krótkowłosy jest uznana przez: ACFA, ACF, CCA-AFC, CCC of A, CFA, CFF, FFE, GCCF, LOOF (jako kot tonkijski krótkowłosy), NZCF, SACC, TICA, WCF.
Zapis rasy kot tonkijski krótkowłosy w kodzie EMS
W kodzie EMS rasę kot tonkijski krótkowłosy zapisujemy:
- World Cat Federation (WCF): TON
- The Australian Cat Federation inc. (ACF): TOS
- Fédération Internationale Féline (FIFe): TOS non
Wygląd kota tonkijskiego krótkowłosego
Kot tonkijski krótkowłosy jest bardzo eleganckim stworzeniem, o dobrze umięśnionym ciele w typie orientalnym. Smukłym, ale nie o tak wydłużonych liniach, jakie widzimy u kotów syjamskich lub orientalnych. Ma bardziej zaokrągloną głowę i mniejsze uszy i bardziej owalne oczy. Najbardziej rzucającą się w oczy cechą kotów tonkijskich jest oczywiście umaszczenie, zwane point. A przede wszystkim odmiana point, od nazwy rasy określana mianem umaszczenia tonkijskiego (patrz Tonkijskie umaszczenie u kotów).
Specyficzną cechą umaszczenia tonkijskiego jest sposób jego dziedziczenia. Jest efektem współpracy genów odpowiedzialnych za umaszczenie syjamskie i genów warunkujących umaszczenie burmskie. Co ciekawe, kiedy skojarzymy ze sobą dwa koty o tonkijskim futrze, w miocie mogą pojawić się również kocięta o barwie syjamskiej i kocięta o barwie burmskiej (patrz Dziedziczenie umaszczenia tonkijskiego u kotów).
To właśnie specyficzne dziedziczenie umaszczenia tonkijskiego jest przyczyną pewnych kontrowersji związanych tą rasą. Jeśli bowiem u tonków będziemy akceptować wyłącznie tonkijski point, statystycznie połowę potomstwa w miotach nie powinna być uznawana za rasowe, a w ostateczności za rasowe, ale bez prawa do certyfikatu, ponieważ mają inne niż tonkijskie umaszczenie. Zgodnie bowiem z definicją, typowe dla rasy cechy powinny być przekazywane z pokolenia na pokolenie, do czego w tym przypadku by nie dochodziło.
Organizacje felinologiczne, które zaakceptowały koty tonkijskie, ominęły powyższy problem, uznając u nich wszystkie trzy typy znaczeń point: burmskie, tonkijskie i syjamskie. Z pewnością jest to jakiś sposób, choć przeciwnicy rasy mogą twierdzić na przykład, że kot tonkijski o umaszczeniu syjamskim, to jak syjam o umaszczeniu tonkijskim. Podejrzewam, że nawet wśród hodowców i wielbicieli tonków znajdą się tacy, dla których umaszczenie tonkijskie jest najbardziej atrakcyjne.
Pochodzenie kota tonkijskiego krótkowłosego
Kot tonkijski krótkowłosy, jak się zapewne domyślacie, albo już to wiecie, powstał w wyniku kojarzenia kotów syjamskich z kotami burmskimi. W powszechnej opinii jest to młoda rasa, którą wyhodowano w XX wieku. Przedstawiciele tej rasy byli jednak znani w Tajlandii już przed wiekami, o czym mają świadczyć źródła pisane, pochodzące 1358-1767 roku – choć oczywiście wyglądem różnili się one od współczesnych tonków.
Wong Mau – kotkę, którą oficjalnie uznaje się za przodka wszystkich rodowodowych kotów burmskich, hodowanych na świecie, była w rzeczywistości kotem tonkijskim o umaszczeniu zwanym naturalną norką. Dzięki odpowiednim zabiegom hodowlanym, udało się uzyskać od niej pierwsze okazy kotów burmskich o umaszczeniu sobolowym.
Wong Mau można by zatem uznać również za przodka hodowlanych kotów tonkijskich. Została sprowadzona do Stanów Zjednoczonych w 1930 roku. A jak podają niektóre źródła, kota tonkijskiego wyhodowano już w latach 30 XX wieku 1. Był to jednak efekt niezamierzony, na przykład jako uboczny skutek programu hodowlanego, zmierzającego do uzyskania kotów burmskich.
Dopiero w pięćdziesiątych latach XX wieku rozpoczął się metodyczny program rozmnażania, aby zrekonstruować krzyżówkę burmańsko–syjamską. Wynikły z tego kot był wtedy przezywany „złocisty syjamski”, lecz w tym czasie nie osiągnął on uznania. Po raz pierwszy został zaakceptowany przez registratury w w latach sześćdziesiątych w Kanadzie, po czym szybko wywalczył uznanie w Stanach Zjednoczonych i Europie.
Catherine Davidson: Ilustrowana Encyklopedia Koty domowe. BUCHMANN Sp. z o.o., Warszawa 2008
Charakter i zachowanie kota tonkijskiego krótkowłosego
Kot tonkijski krótkowłosy jest towarzyskim, kochającym swojego opiekuna stworzeniem. Uwielbia przebywać blisko człowieka, towarzysząc mu w pracach domowych. Przy każdej okazji stara się do niego przytulić. To bardzo inteligentny i sprytny zwierzak, obdarzony dobrą pamięcią. Uwielbia wszelkie zabawy, zwłaszcza z opiekunem. Kot tonkijski nie ma nic przeciwko gościom – zawsze jest nimi bardzo zainteresowany. Dobrze dogaduje się z dziećmi i innymi zwierzętami. Często się odzywa, ale nie jest tak głośny jak syjam.
Pielęgnacja kota tonkijskiego krotkowłosego
Kot tonkijski krótkowłosy nie ma specjalnych wymagań. Trzeba mu przede wszystkim zapewnić dużo towarzystwa. Podajemy dobrej jakości karmę dla kotów, regularnie przycinamy pazurki, a futro raz na jakiś czas czeszemy włosianą lub gumową szczotką.
Standard rasy kot tonkijski krótkowłosy (WCF)
- Wygląd kota tonkijskiego krótkowłosego – Średniej wielkości ciało lączy w sobie elegancję syjama z krągłościami kota burmskiego.
- Głowa kota tonkijskiego krótkowłosego – Ma kształt klina o delikatnie zaokrąglonych konturach. Lekko wypukły profil i wysokie kości policzkowe. Patrząc od przodu, głowa tworzy trójkąt równoboczny. Kufa jest mocna, zaokrąglona i dobrze zdefiniowana, ale bez pinczu. Broda mocna.
- Uszy kota tonkijskiego krótkowłosego – Lekko do przodu przechylone. Duże. Lekko zaokrąglone na czubkach. Szeroko rozstawione na głowie. Lekko skierowane na zewnątrz, aby kontynuować zewnętrzne linie klina głowy.
- Oczy kota tonkijskiego krótkowłosego – Duże. Górna powieka ma kształt migdała, dolny zaokrąglony. Ustawione pod kątem prostym do zewnętrznej krawędzi uszu. Barwa oczu w umaszczeniach norka (tonkijski point) to jasna akwamaryna lub jasny turkus, w umaszczeniach point (syjamski point) to niebieski, w umaszczeniach solid (burmski point) to zielony do zielonożółtego.
- Ciało kota tonkijskiego krótkowłosego – Ciało jest średniej długości i dobrze umięśnione.
- Nogi kota tonkijskiego krótkowłosego – Nogi mają średnią długość, łapy są średniej wielkości i owalne.
- Ogon kota tonkijskiego krótkowłosego – Ogon jest silny u podstawy i zwęża się na nieco zaokrąglony wierzchołek.
- Futro kota tonkijskiego krótkowłosego – Płaszcz jest średnio krótki, delikatny, jedwabisty, gęsty i twardy, leżący na ciele.
- Umaszczenie kota tonkijskiego krótkowłosego – Typ point: syjamski, tonkijki i burmski. We wszystkich kolorach dolna część ciała jest nieco jaśniejsza od górnej. Barwa powinna być czysta, bez żadnych wzorów. Największy kontrast między znaczeniami a ciałem występuje u typie syjamskim, najmniejszy w burmskim, w tonkijskim zaś jest pośredni między tymi dwoma.
Umaszczenia dopuszczalne u kota tonkijskiego
Klasycznymi barwami futra tonków są brązowy, czekoladowy, niebieski i liliowy, ale występują u nich prawie wszystkie znane kolory. Liczba uznanych umaszczeń u kotów tonkijskich zależy od organizacji felinologicznej.
Umaszczenia kota tonkijskiego zaakceptowane przez WCF:
- Umaszczenia burmskie point u kota tonkijskiego – naturalny (sobolowy) solid / niebieski solid / szampański (czekoladowy) solid / platynowy (liliowy) solid. Zapis w kodzie EMS: TON n/a/b/c 31
- Umaszczenia tonkijski point u kota tonkijskiego – naturalna (sobolowa) norka / niebieska norka / szampańska (czekoladowa) norka / platynowa (liliowa) norka. Zapis w kodzie EMS: TON n/a/b/c 32
- Umaszczenia syjamski point u kota tonkijskiego – naturalny (sobolowy) spoint / niebieski point / szampański (czekoladowy) spoint / platynowy (liliowy) point. Zapis w kodzie EMS: TON n/a/b/c 33
Umaszczenia kota tonkijskiego zaakceptowane przez ACF:
- Umaszczenia burmskie point u kota tonkijskiego – naturalna (sobolowa) sepia / niebieska sepia / szampańska (czekoladowa) sepia / platynowa (liliowa) sepia / cynamonowa sepia / płowa sepia / ruda sepia / kremowa sepia / karmelowa (bazująca na niebieskim) sepia / karmelowa (bazująca na liliowym) sepia / karmelowa (bazująca na płowym) sepia / brzoskwiniowa sepia / naturalna (sobolowy) szylkretowa sepia / niebieska szylkretowa sepia / szampańska (czekoladowa) szylkretowa sepia / platynowa (liliowa) szylkretowa sepia / cynamonowa szylkretowa sepia / płowa szylkretowa sepia / karmelowa (bazująca na niebieskim) szylkretowa sepia / karmelowa (bazująca na liliowym) szylkretowa sepia / karmelowa (bazująca na płowym) szylkretowa sepia. Zapis w kodzie EMS: TOS n/a/b/c/o/p/d/e/am/cm/pm/em//f/g/h/j/q/r/gm/jm/rm 31
- Umaszczenia tonkijskie point u kota tonkijskiego – naturalna (sobolowa) norka / niebieska sepia / szampańska (czekoladowa) norka / platynowa (liliowa) norka / cynamonowa norka / płowa norka / ruda norka / kremowa norka / karmelowa (bazująca na niebieskim) norka / karmelowa (bazująca na liliowym) norka / karmelowa (bazująca na płowym) norka/ brzoskwiniowa norka / naturalna (sobolowy) szylkretowa norka / niebieska szylkretowa norka / szampańska (czekoladowa) szylkretowa norka / platynowa (liliowa) szylkretowa norka / cynamonowa szylkretowa norka / płowa szylkretowa norka / karmelowa (bazująca na niebieskim) szylkretowa norka / karmelowa (bazująca na liliowym) szylkretowa norka / karmelowa (bazująca na płowym) szylkretowa norka. Zapis w kodzie EMS: TOS n/a/b/c/o/p/d/e/am/cm/pm/em//f/g/h/j/q/r/gm/jm/rm 32
- Umaszczenia syjamski point u kota tonkijskiego – naturalny (sobolowy) point / niebieski point / szampański (czekoladowy) point / platynowy (liliowy) point / cynamonowy point / płowy point / ruda norka / kremowy point / karmelowy (bazujący na niebieskim) point / karmelowy (bazujący na liliowym) point / karmelowy (bazujący na płowym) point / brzoskwiniowy point / naturalny (sobolowy) szylkretowy point / niebieski szylkretowy point / szampański (czekoladowy) szylkretowy point / platynowy (liliowy) szylkretowy point / cynamonowy szylkretowy point / płowy szylkretowy point / karmelowy (bazujący na niebieskim) szylkretowy point / karmelowy (bazujący na liliowym) szylkretowy point / karmelowy (bazujący na płowym) szylkretowy point. Zapis w kodzie EMS: TOS n/a/b/c/o/p/d/e/am/cm/pm/em//f/g/h/j/q/r/gm/jm/rm 33
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: Dee, Flickr
Przypisy:
1. Pierre Rousselet-Blanc (Red.): Poradnik encyklopedyczny KOTY. Larousse Polska, Wrocław 2006.
