Sfinksy kanadyjskie, zwane po prostu sfinksami to jedna z niewielu nagich ras kotów. Wyglądają naprawdę niezwykle, i to nie tylko z powodu braku futra – również ze względu na budowę ciała. Osobiście je uwielbiam i naprawdę mi się podobają. Większości ludziom wydają się one chyba jednak co najmniej dziwaczne. Cóż, z pewnością te golasy nie są dla każdego.
Organizacje, które uznają rasę kotów sfinks
Rasa sfinks jest uznana przez: FIFe, ACFA, ACF, CCA-AFC, CCC of A, CFA, CFF, FFE, GCCF, LOOF, NZCF, SACC, TICA, WCF
Zapis rasy sfinks w kodzie EMS (FIFe)
W kodzie EMS koty rasy sfinks zapisujemy trzema dużymi literami: SPH
Wygląd sfinksów
Jak wspomniałem na wstępie, sfinks wygląda naprawdę niezwykle. Prócz braku sierści od razu rzucają się w oczy jego… pięknie, wyraziste oczy, duże uszy i liczne zmarszczki na czole (bardzo pożądane). Moim zdaniem bardzo eleganckie zwierzę. Sprawia wrażenie delikatnego, choć w rzeczywistości jest mocno zbudowany i dobrze umięśniony. Brzuch sfinksa wygląda trochę tak, jakby zwierzak niedawno zjadł solidny posiłek.
Mówimy, że sfinks jest nagim kotem. Nie zupełnie jest to zgodne z prawdą. Niektórzy przedstawiciele tej rasy rzeczywiście są całkowicie pozbawione owłosienia, jednakże ciało wielu z nich pokryte jest bardzo drobnym puchem, który sprawia, iż ich skóra w dotyku przypomina zamsz lub brzoskwinię.
Sfinksy są bardzo ciepłe w dotyku. Wydaje się, jakby miały wyższą temperaturę ciała niż inne koty. To jednak tylko złudzenie, wynikające z braku izolacyjnej warstwy futra.
Pochodzenie sfinksów
Pierwszy bezwłosy kot urodził się w 1966 roku w Ontario w Kanadzie.. Pojawił się on w miocie zwykłej domowej, czarnobiałej kotki. Właściciel nadał kociakowi imię Prune, co po angielsku znaczy „suszona śliwka”. Łatwo się domyślić dlaczego tak właśnie nazwał zwierzaka – mały golas był cały pomarszczony jak… suszona śliwka.
Gen warunkujący nagość u sfinksów kanadyjskich jest recesywny. Dlatego potomstwo Prune z normalnymi futrzakami musiało mieć normalne okrywy włosowe. Nagie kocięta musiały narodzić się dopiero w drugim pokoleniu ze skojarzenia dzieci Prune. Zaletą recesywności genów nagości jest to, że potomstwo nagich kotów zawsze jest nagie.
Nową rasę nazwano sfinksami, ponieważ hodowcom nagusy przypominały posąg sfinksa znajdujący się w Gizie w Egipcie.
Charakter i zachowanie sfinksa
Sfinks jest inteligentnym, bardzo ciekawskim i niezwykle przyjaznym zwierzęciem. Uwielbia towarzystwo ludzi i zawsze chętnie przebywa blisko swoich opiekunów. Przedstawiciele tej kociej rasy są lojalni i oddani swoim właścicielom. Są wspaniałymi towarzyszami dla każdego.
Koty tej rasy chętnie zaprzyjaźniają się również z naszymi gośćmi, witając ich już w drzwiach. Większość nagusów dobrze dogaduje się z psami i innymi zwierzętami.
Sfinksy są bardzo aktywne fizycznie. Uwielbiają się bawić, niemal całe życie zachowując dziecięcą radość i ciekawość otaczającego świata. Bardzo dobrze znoszą podróż i wystawy kotów rasowych.
Pielęgnacja sfinksów
Sfinksy nie należą do najłatwiejszych w pielęgnacji kocich ras. Przyczyną tego jest oczywiście brak sierści i związane tym problemy.
Brak izolacyjnej warstwy futra sprawia, że zwierzaki te narażone są zarówno na wychłodzenie, jak i na przegrzanie. Naga skóra podatna jest na oparzenia słoneczne, dlatego w lecie powinniśmy smarować ją kremami z filtrem. W chłodne dni możemy naszym golasom zakładać kocie sweterki, które sfinksy noszą z wielką gracją.
Skóra sfinksów wykazuje tendencje do przetłuszczania się. Z tego powodu zwierzaki muszą być częste kąpane i/lub czyszczone specjalnymi ściereczkami. Używamy tylko delikatnych szamponów, przeznaczonych dla kotów. Nie stosujemy kosmetyków dla ludzi czy psich.
Szczególną uwagę powinniśmy zwracać na oczy i uszy naszych nagusów.
Przedstawicielom tej rasy trzeba poświęcać sporo czasu. Nie lubią zbyt długo przebywać w samotności. Zdecydowanie nie są to pupile dla zapracowanych ludzi, którzy ciągle bywają poza domem.
Sfinks – kota dla alergików?
Można spotkać się z opinią, że sfinksy nie uczulają, ponieważ nie mają sierści. Z tego powodu mają być doskonałymi towarzyszami dla alergików. Nie jest to prawdą. To nie włosy bowiem nas uczulają, ale białko znajdujące się w kocim naskórki, w jego ślinie lub innych wydzielinach.
Oczywiście nie u każdej osoby uczulonej na koty wystąpi reakcja alergiczna przy kontakcie ze przedstawicielem tej rasy, ale nie jest to równoznaczne z tym, że sfinksy są hipoalergiczne.
Standard rasy sfinks (FIFe)
FIFe zalicza sfinksy do 4 kategorii wystawowej.
- Wielkość sfinksa – Średniej wielkości. Zaskakująco ciężkie jak na swe rozmiary.
- Głowa sfinksa – Kształt zmodyfikowanego klina o zaokrąglonych konturach, nieco dłuższa niż szeroka.
- Uszy sfinksa – Duże, szerokie u podstawy i otwarte, lekko zaokrąglone końcówki. Wnętrze jest całkowicie bezwłose. Niewielka ilość włosów może znajdować się na dolnych krawędziach zewnętrznych i na tylnej części ucha. Małżowiny ustawione pod niewielkim kątem na głowie.
- Oczy sfinksa – Kształtu cytryny. Duże. Skośne do zewnętrznej krawędzi ucha. Kolor oczu idealnie pasujący do koloru skóry.
- Szyja sfinksa – Średniej długości, kształt jest zaokrąglony i dobrze umięśniony. Mocna i umięśniona, zwłaszcza u kocurów.
- Ciało sfinksa – Średniej długości, silne i muskularne. Nie delikatne. Pełny zaokrąglony brzuch, ale nie gruby. Szeroka, zaokrąglona klatka piersiowa.
- Nogi sfinksa – Długość proporcjonalna do ciała. Średniej długości. Tylne nogi nieco dłuższe niż przednie. Przednie nogi szeroko ustawione. Mocne i muskularne. Łapy owalne z długimi, smukłymi, wystającymi palcami. Poduszki są grubsze niż u innych ras, co sprawia wrażenie, jakby kot chodził po „poduszkach powietrznych”.
- Ogon sfinksa – Smukły, szerszy u nasady i zwężający się ku końcowi. Długość proporcjonalna do ciała. Dopuszczalny ogon lwa (puff włosów na czubku).
- Futro sfinksa – Wydaje się bezwłosy, może być pokryty krótkim, drobnym puchem. Pomarszczona skóra pożądana szczególnie w okolicach kufy, między uszami i wokół ramion, chociaż zmarszczki nie powinny być tak wyraźne, aby wpływały na normalne życie kota. Krótkie, miękkie, cienkie włosy są dozwolone na stopach, przez mostek nosa i kości policzkowe, z tyłu uszu, moszny i czubka ogona.
Umaszczenia dopuszczalne u sfinksów (FIFe)
Umaszczenie białe u sfinsków
- Sfinks biały – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki / bursmskooki / tonkijskooki / syjamskooki. Zapis w kodzie EMS: SPH w 61/62/63/64/65/66/67
Umaszczenia jednolite i szylkretowe u sfinksów
- Sfinks czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r
Umaszczenia jednolite i szylkretowe z białym u sfinksów
- Sfinks van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 01/02 61/62/63/64
- Sfinks bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 03/09
Umaszczenia tabby u sinksów
- Sfinks agouti – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 21
Umaszczenia tabby z białym u sfinksów
- Sfinks tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 01/02 21 61/62/63/64
- Sfinks tabby – bikolor / z białym nieokreślonym – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 03/09 21
Umaszczenia pointed u sfinksów
- Sfinks burmski / tonkijski / syjamski point – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 31/32/33
Umaszczenia pointed z białym u sfinksów
- Sfinks burmski / tonkijski / syjamski point – van / arlekin / bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 01/02/03/09 31/32/33
Umaszczenia tabby pointed u sfinsków
- Sfinks tabby – burmski / tonkijski / syjamski point – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 21 31/32/33
Umaszczenia tabby pointed z białym u sfinksów
- Sfinks tabby – burmski / tonkijski / syjamski point – van / arlekin / bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / cynamonowy / płowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret / cynamonowy szylkret / płowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: SPH n/a/b/c/o/p/d/e/f/g/h/j/q/r 01/02/03/09 21 31/32/33
Podział sfinksów na grupy wystawowe ze względu na umaszczenie (FIFe)
- Grupa I – Koty białe niebieskookie / pomarańczowookie / różnookie / zielonookie / bursmskookie / tonkijskookie / syjamskookie ; Koty czarne / niebieskie / czekoladowe / liliowe / cynamonowe / płowe ; Koty agouti czarne / niebieskie / czekoladowe / liliowe / cynamonowe / płowe.
- Grupa II – Koty łaciate czarne / niebieskie / czekoladowe / liliowe / cynamonowe / płowe; Koty łaciate agouti czarne / niebieskie / czekoladowe / liliowe / cynamonowe / płowe.
- Grupa III – Koty rude / kremowe / szylkretowe ; Koty agouti rude / kremowe / szylkretowe.
- Grupa IV – Koty łaciate rude / kremowe / szylkretowe ; Koty łaciate agouti rude / kremowe / szylkretowe.
- Grupa V – Koty point ; Koty tabby point ; Koty point z białym ; Koty tabby point z białym.
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: Pixabay.com
