Żywię duży sentyment do kotów syberyjskich. Była bowiem jednymi z pierwszych kotów rasowych, z jakimi się zetknąłem. Było to bardzo dawno temu, gdy rasa ta nie była jeszcze uznana przez FIFe. Mam wrażenie, że syberyjczyki zmieniły się nieco od tamtego czasu. Wydaje mi się, że wówczas były nieco mniejsze niż obecnie, ale może się mylę.
Międzynarodowa nazwa rasy kot syberyjski (dodano 28 marca 2018)
Oficjalnym językiem w międzynarodowych organizacjach felinologicznych jest przede wszystkim angielski, ale w niektórych używa się też niemieckiego lub francuskiego. Oficjalne nazwy rasy kot syberyjski w tych językach nich brzmią:
- angielski – Siberian Cat lub krótko Siberian,
- niemiecki – Sibirische Katze lub Sibirer,
- francuski – Chat Sibérien lub krótko Sibéri.
Organizacje felinologiczne, które uznają rasę kot syberyjski
Rasa kotów syberyjskich jest uznana przez: FIFe, ACFA, ACF, CCC of A, CFA, CFF, FFE, GCCF, LOOF, NZCF, SACC, TICA, WCF.
Zapis rasy kot syberyjski w kodzie EMS (FIFe)
W kodzie EMS rasę kot syberyjski zapisujemy trzema dużymi literami: SIB
Pochodzenie kota syberyjskiego
Koty syberyjskie uważa się za tzw. rasę naturalną, czyli powstałą przede wszystkim na drodze selekcji naturalnej. Syberyjczyki zostały ukształtowane przez surowe warunki klimatyczne panujące na północnych obszarach Rosji. Kwestią sporną jest natomiast to, skąd tam przybyły przodkowie kotów syberyjskich.
Pierwsze wzmianki o kotach podobnych do syberyjskich, pojawiły się w publikacji z XVI wieku. Wówczas nazywano je bucharskimi. Nazwa ta zachowała się na Powołżu do dzisiejszego dnia. Kotami bucharskimi nazywano duże, masywne zwierzęta z dużą głową i długą szyją. Spotykane były na całym terytorium Imperium Rosyjskiego. W jaki sposób pojawiły się one na Syberii trudno powiedzieć. Najbardziej interesujące jest to, że pierwotni mieszkańcy prowadzili koczowniczy tryb życia i kotów nie trzymali. Widocznie przesiedleńcy z części europejskiej, zajmujący nowe syberyjskie obszary, przywieźli ze sobą swoje koty domowe. A być może pojawiły się one w okresie aktywnego handlu z krajami azjatyckimi, skąd koty bucharskie mogły przedostać się na Syberię z karawanami kupieckimi lub przywożone były jako prezenty dla znaczących osób.
Przemysław Karpiński-Milczarek: Syberyjski skarb Rosji. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 5(9) maj 2006. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
Tak czy inaczej, koty syberyjskie przez długi zapewne czas żyły wśród mieszkańców Syberii jako zwykłe koty domowe, chroniąc ich żywność przed szkodnikami. Jako rasa po raz pierwszy zaistniały w latach 1986-1987, gdy w Moskwie i Leningradzie rozpoczęły działalność kluby hodowców. W roku 1990 Radziecka Federacja Felinologiczna zatwierdziła pierwszy standard kotów syberyjskich. W roku 1996 rasa została uznana przez TICA. FIFe zaakceptowało ją 31 maja 1997.
Do Polski koty syberyjskie trafiły osiem lat przed ich uznaniem przez FIFe. Pierwszym przedstawicielem tej rasy była kotka Bajra Rołas, która przybyła do naszego kraju w 1989 roku, sprowadzona przez Jolantę Sztykiel. Miałem przyjemność poznać Jolę osobiście i wiem, jak bardzo była zaangażowana w hodowlę tej rasy i jej popularyzowanie w Polsce.
Charakter i zachowanie kota syberyjskiego
Koty syberyjskie przypominają mi niektórymi zachowaniami moje koty rosyjskie niebieskie. Wydaje mi się, że tak samo są ruchliwe, energiczne, towarzyskie wobec człowieka i skore do zabawy. Ich opiekunowie zachwalają ich inteligencję i przywiązanie do człowieka.
Kot syberyjski wychowany wśród ludzi jest oddanym przyjacielem człowieka i nie odstępuje go ani na krok. Towarzyszy mu przy każdym zajęciu. Czasami może okazać się to uciążliwe, zwłaszcza kiedy na przykład chcesz skupić się na pisaniu ważnego tekstu, a twój syberyjczyk z uporem maniaka spaceruje po stoliku tam i z powrotem, tuż przed twoim nosem, mrucząc głośno, domagając się pieszczot i depcząc po klawiaturze komputera.
Jagoda Telega: Co syberyjczykowi w duszy gra. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 5(9) maj 2006. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
Koty syberyjskie uchodzą ponadto za bardzo odważne, nie okazujące lęku w obliczu nieznanego. Są wyjątkowo ciekawskie, przez mogą wpadać w tarapaty. Chętnie nawiązują kontakty z innymi zwierzętami, zarówno z przedstawicielami własnego, jak i obcego gatunku. Oczywiście są także bardzo sprawne fizycznie.
Pielęgnacja kota syberyjskiego
Posiadający niespożytą energię życiową, szybki i aktywny kot syberyjski jest znakomicie rozwinięty fizycznie. Prawidłowo żywiony wyróżnia się błyszczącą szatą. Sierść nie wymaga specjalnej pielęgnacji, wystarczy trochę przeczesać ją szczotką ras na tydzień (trochę częściej w okresie linienia). Koty syberyjskie są z natury bardzo czyste – jest to jedna z najpoważniejszych zalet w hodowli domowej.
Kinga i Przemek: Syberyjski – Uśmiechnięty kot północy. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 5(9) maj 2006. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
Standard rasy kot syberyjski (FIFe)
FIFe zalicza koty syberyjskie do 2 kategorii.
- Wielkość kota syberyjskiego – Średnia do dużej. Samce zwykle większe od samic.
- Głowa kota syberyjskiego: Nieco dłuższa niż szersza, łagodnie zaokrąglona, masywna. Czoło szerokie i lekko zaokrąglone. Kości policzkowe dobrze rozwinięte i wysoko osadzone. Broda delikatnie cofnięta. Profil pokazuje zakrzywioną linię od podbródka do nosa.
- Uszy kota syberyjskiego – Średniej wielkości, szeroko otwarte u nasady, zaokrąglone na końcach, z pędzelkami. Dość szeroko rozstawione. Lekko nachylone do przodu.
- Oczy kota syberyjskiego – Duże, lekko owalne i nieco skośne. Osadzone dość daleko od siebie. Każdy kolor jest dopuszczalny, ale preferowany zielony.
- Ciało kota syberyjskiego – Proporcjonalne i muskularne. Mocny kark. Szeroka klatka piersiowa. Mocny kościec.
- Nogi kota syberyjskiego – Średniej długości, proporcjonalne do tułowia, mocne. Łapy duże i mocne. Między palcami kępki włosów.
- Ogon kota syberyjskiego – Długi i gruby. Zaokrąglony na końcu. Puszysty, bez wiszącej sierści.
- Futro kota syberyjskiego – Półdługie i dobrze rozwinięte. Bardzo gęste. Podszerstek nie przylegający. Włos okrywowy wodoodporny i nieco twardy w dotyku. Letnia szata uboższa niż zimowa. Pełna zimowa szata charakteryzuje się dobrze rozwiniętą grzywą, portkami i kitą.
- Wady u kota syberyjskiego – Zbyt delikatna budowa i mała wielkość. Głowa długa, wąska lub zbyt okrągła (typ perski). Prosty profil. Uszy zbyt duże i za wysoko osadzone. Oczy okrągłe. Nogi zbyt długie i zbyt cienkie. Ogon zbyt krótki. Futro zbyt miękkie jedwabiste, płasko przylegające do ciała i zbyt ubogie.
Umaszczenia dopuszczalne u kota syberyjskiego (FIFe)
Umaszczenia białe u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski biały – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki. Zapis w kodzie EMS: SIB w 61/62/63/64
Umaszczenia jednolite i szylkretowe u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g
Umaszczenia z białym u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g 01/02 61/62/63/64
- Kot syberyjski bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g 03/09
Umaszczenia tabby u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany / ticked – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g 22/23/24/25
Umaszczenia tabby z białym u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g 01/02 21 61/62/63/64
- Kot syberyjski klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany / ticked – bikolor / z białym nieokreślonym – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g 03/09 22/23/24/25
Umaszczenia dymne u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski dymny – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s
Umaszczenia dymne z białym u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski dymny – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 01/02 61/62/63/64
- Kot syberyjski dymny – bikolor / z nieokreśloną ilością białego: – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 03/09
Umaszczenia srebrzyste u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski srebrzysty – cieniowany / muszlowy – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 11/12
Umaszczenia srebrzyste z białym u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski srebrzysty – cieniowany / muszlowy – van / arlekin niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 01/02 11/12 61/62/63/64
- Kot syberyjski srebrzysty – cieniowany / muszlowy – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 03/09 11/12
Umaszczenia srebrzyste tabby u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski srebrzysty – klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany / ticked – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 22/23/24/25
Umaszczenia srebrzyste tabby z białym u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski srebrzysty – tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 01/02 21 61/62/63/64
- Kot syberyjski srebrzysty – klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany / ticked – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g s 03/09 22/23/24/25
Umaszczenia złociste u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski złocisty – cieniowany / muszlowy – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g y 11/12
Umaszczenia złociste z białym u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski złocisty – cieniowany / muszlowy – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g y 01/02 11/12 61/62/63/64
- Kot syberyjski złocisty – cieniowany / muszlowy – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g y 03/09 11/12
Umaszczenia złociste tabby u kota syberyjskiego
- Kot syberyjski złocisty – tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki / zielonooki – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g y 01/02 21 61/62/63/64
- Kot syberyjski złocisty – klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany / ticked – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarny / niebieski / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: SIB n/a/d/e/f/g y 03/09 22/23/24/25
Podział rasy kot syberyjski na grupy wystawowe ze względu na umaszczenie (FIFe)
- Grupa I – koty czarne / niebieskie jednolite
- Grupa II – koty czarne / niebieskie z białym
- Grupa III – koty czarne / niebieskie tabby ; koty czarne / niebieskie złociste
- Grupa IV – koty czarne / niebieskie złociste ; koty czarne / niebieskie złociste z białym
- Grupa V – koty rude / kremowe / szylkretowe jednolite ; koty rude / kremowe / szylkretowe tabby ; koty rude / kremowe / szylkretowe złociste
- Grupa VI – koty rude / kremowe / szylkretowe jednolite / tabby z białym; koty rude / kremowe / szylkretowe tabby ; koty rude / kremowe / szylkretowe złociste z białym
- Grupa VII – koty czarne/ niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe dymne ; koty czarne/ niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe srebrzyste
- Grupa VIII – koty czarne/ niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe dymne z białym ; koty czarne/ niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe srebrzyste z białym
- Grupa IX – koty białe
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Roswitha Budde,Cattery vom Hohen Timp (Own work)
[CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
