Kot egzotyczny jest siostrzaną rasą persa i jednocześnie jego potomkiem (artykuł o kotach perskich znajdziecie TUTAJ). Od swojego antenata różni się wyłącznie długością okrywy włosowej. Ten uroczy pluszak podbił serca wielu miłośników kotów, zwłaszcza wielbicieli kotów perskich – tych, którzy nie mają zacięcia do pielęgnacji długiego perskiego włosa, krótkie futro egzotyków jest łatwiejsze w utrzymaniu.
Międzynarodowa nazwa rasy kot egzotyczny (dodano 28 marca 2018)
Międzynarodowe organizacje felinologiczne, jak na przykład FIFe lub WCF, rejestrują tę rasę pod nazwą Exotic, czasami z członem „Shorthair”, „Kurzhaar” czy „Poil Court”, czyli „krótkowłosy”.
Organizacje felinologiczne, które uznają rasę kot egzotyczny
Rasa kotów egzotycznych jest uznana przez: FIFe, ACFA, ACF, CCA-AFC, CCC of A, CFA, CFF, FFE, GCCF, LOOF, NZCF, SACC, TICA, WCF.
Zapis rasy kot egzotyczny w kodzie EMS (FIFe)
W kodzie EMS rasę kotów egzotycznych zapisujemy trzema dużymi literami: EXO
Pochodzenie kota egzotycznego
Jak to już wspomniałem na wstępie, bezpośrednim przodkiem kotów egzotycznych są persy. W latach 20 XX wieku w stanach zjednoczonych zaczęto kojarzyć koty perskie z amerykańskimi kotami krótkowłosymi, by poprawić typ tych drugich oraz z kotami burmskimi, by wyhodować persy o czekoladowym umaszczeniu. Ubocznym efektem tych kojarzeń były koty o budowie ciała zbliżonej do perskiej, ale o krótkiej szacie.
Te „krótkowłose persy” wzbudziły coraz większe zainteresowanie, aż w końcu na przełomie lat 50 i 60 zeszłego stulecia wyhodowano z nich całkiem nową rasę – koty egzotyczne. Początkowo jej przedstawicieli kojarzono nie tylko między sobą i z persami, a i z kotami amerykańskimi krótkowłosymi, kotami brytyjskimi i burmskimi. W tej chwili dopuszcza się wyłącznie krzyżówki z kotami perskimi.
Nowa rasa została uznana przez amerykańskie CFA (The Cat Fanciers’ Association) w 1967 roku. FIFe (Fédération Internationale Féline) zarejestrowało ją w roku 1984. Do naszego kraju pierwszy przedstawiciel tej rasy trafił w 1992 roku, a sprowadziła go Elżbieta Nolting.
Wygląd kota egzotycznego
Pod względem budowy ciała koty egzotyczne powinny być dokładną kopią kotów perskich, z ich masywnym ciałem, okrągłą głową i krótkimi łapkami. Jedynym, co je od persów odróżnia jest futro. Musi być krótkie, niezwykle gęste, odstające od ciała i bardzo miękkie oraz przyjemne w dotyku. Prawdę mówiąc żadne inna rasa kotów nie ma takiej okrywy włosowej.
Charakter i zachowanie kota egzotycznego
Podobnie jak koty perskie, egzotyki są czułe, łagodne, urocze, pozbawione agresji i przywiązane do swych opiekunów. Jako potomkowie persów i ich siostrzana rasa, przejęły wszystkie jej cechy. Niemniej jednak wielu uważa, że koty egzotyczne nieco różnią się od perskich – mają być bardziej od nich energiczne, ruchliwe i skłonne do zabaw.
Kłopoty ze zdrowiem kota egzotycznego
Niestety po swoich perskich przodkach koty egzotyczne odziedziczyły pewne charakterystyczne dla nich problemy zdrowotne, związane ze skróceniem i spłaszczeniem trzewioczaszki.
Dość często zdarza się, że skrzydełka nosowe mają zbyt mało miejsca i zatykają otwory nosowe. Kociak z taką dolegliwością oddycha chrapliwe, często łapiąc powietrze pyszczkiem. (…) W znacznie skróconej szczęce i żuchwie jest mało miejsca, a wielkość zębów nie uległa zmianie. I tu pojawia się następny problem (zarówno u egzotyka, jak i persa) – kłopoty ze zgryzem.
Dorota Sumińska: Kot egzotyczny u doktora. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 9(13) wrzesień 2006. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
Problemy w hodowli kota egzotycznego
Hodowcy egzotyków, podobnie jak kotów perskich, przede wszystkim muszą zwrócić uwagę na zdrowie swoich podopiecznych. Koniecznością jest takie dobieranie par rodzicielskich, by wyeliminować typowe dla nich dolegliwości, o których była mowa powyżej.
Swego czasu dużym problemem przy hodowli kotów tej rasy było uzyskanie odpowiedniej budowy ciała – eksterier pierwszych kotów egzotycznych pozostawiał wiele do życzenia. I dziś hodowcy muszą przykładać dużą wagę do budowy ciała – przy krótkiej szacie, wszelkie niedoskonałości są o wiele bardziej widoczne.
Pielęgnacja kota egzotycznego
Egzotyk nie bez powodu zyskał miano „persa dla leniwych” Trzeba mu tylko czasami przyciąć pazurki, pomóc w dokładniejszym czyszczeniu uszu, dbać o zęby, by służyły jak najdłużej, pielęgnować duże, okrągłe i nieco wystające oczy. Jeśli zapracowany opiekun zapomni o wyszczotkowaniu kota (nawet przez tydzień), urokowi pupila nie przyniesie to szkody. Może tylko odkurzanie mieszkania i odzieży będzie trwało trochę dłużej…
Witches: Egzotyczne zauroczenie. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 9(13) wrzesień 2006. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
Oczywiście wystawowe osobniki wymagają dużo staranniejszej pielęgnacji. Kąpieli w odpowiednich szamponach, nacierania odżywkami do włosów, usuwania zbędnych włosów ościstych itd.
Standard rasy kot egzotyczny (FIFe)
FIFe zalicza koty egzotyczne do 1 kategorii. Grupa ta nazywana jest również grupą kotów długowłosych, ale ta dawna nazwa jest już raczej nieadekwatna, od chwili, gdy zaliczono do niej egzotyki. A zrobiono tak ze względu na tak bliskie pokrewieństwo kotów egzotycznych z persami.
- Wielkość kota egzotycznego – Średnia do dużej
- Głowa kota egzotycznego – Okrągła i masywna, dobrze wyważona, bardzo szeroka czaszka. Czoło zaokrąglone. Policzki pełne. Nos krótki i szeroki. Stop wyraźnie zaznaczony, położony najwyżej na linni łączącej oczy, najniżej na wysokości dolnych powiek. Nos nie może być zaciśnięty – kot musi swobodnie oddychać. Broda mocna. Żuchwa szeroka i mocna. Ekspresja otwarta i miła
- Uszy kota egzotycznego – Małe i zaokrąglone na czubkach. Obfite pejsy. Bardzo szeroko osadzone, możliwie nisko na głowie.
- Oczy kota egzotycznego – Duże, okrągłe, szeroko otwarte. Szeroko rozstawione. Kolor wyraźny i lśniący, niebieski, pomarańczowy, miedziany lub zielony – odpowiadający danej odmianie barwnej.
- Szyja kota egzotycznego – Krótka i mocna
- Ciało kota egzotycznego – Mocne (typ cobby) i dobrze umięśnione. Szeroka klatka piersiowa. Masywny i dobrze umięśniony kark i grzbiet.
- Nogi kota egzotycznego – Krótkie, mocne, o grubym kośćcu. Łapy duże i okrągłe. Preferowane pukle włosów między palcami.
- Ogon kota egzotycznego – Krótki i zaokrąglony na końcu, długość proporcjonalna do ciała. Bardzo puszysty.
- Futro kota egzotycznego – Gęste, pluszowe, miękkie w dotyku, odstające od od ciała – ze względu na gęstość nie może płasko przylegać do ciała. Nieco dłuższe nić u kotów brytyjskich, ale nie tak długie, by falować. Umaszczenie różnorodne.
Umaszczenia dopuszczalne u kota egzotycznego (FIFe)
FIFe u kotów egotycznych dopuszcza umaszczenie białe, 6 kolorów podstawowych (czarny, niebieski, czekoladowy, liliowy, rudy, kremowy) oraz 7 typów umaszczeń (umaszczenia jednolite, szylkretowe, srebrzyste, złociste, tabby, z białym i point)
Umaszczenia białe u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny biały – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki (jedno oko niebieskie, drugie pomarańczowe) / syjamskooki. Zapis w kodzie EMS: EXO w 61/62/63/67
Umaszczenia jednolite i szylkretowe u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j
Umaszczenia z białym u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 01/02 61/62/63
- Kot egzotyczny bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 03
Umaszczenia tabby u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 22/23/24
Umaszczenia tabby z białym u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 01/02 21 61/62/63
- Kot egzotyczny klasycznie pręgowany / tygrysio pregowany / cętkowany – bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 03 22/23/24
Umaszczenia dymne u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny dymny – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s
Umaszczenia dymne z białym u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny dymny – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 01/02 61/62/63
- Kot egzotyczny dymny – bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 03
Umaszczenia srebrzyste u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny srebrzysty – cieniowany / muszlowy – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 11/12
Umaszczenia srebrzyste tabby u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny srebrzysty – klasycznie pręgowany / tygrysio pregowany / cętkowany pomarańczowooki / zielonooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 22/23/24 62/64
Umaszczenia srebrzyste tabby z białym u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny srebrzysty – tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomaranczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 01/02 21 61/62/63
- Kot egzotyczny srebrzysty – klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany – bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 03 22/23/24
Umaszczenia złociste u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny złocisty – cieniowany / muszlowy – czarny / niebieski. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a y 11/12
Umaszczenia złociste tabby u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny złocisty – klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany – czarny / niebieski. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a y 22/23/24
Umaszczenia point u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny point – seal / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / seal szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 33
Umaszczenia point tabby u kota egzotycznego
- Kot egzotyczny point – tabby – seal / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / seal szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: EXO n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 21 33
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: elisabetta garelli, Flickr
