Kamice układu moczowego kotów stwierdza się u zwierząt obojga płci i w każdym wieku. W skrajnych przypadkach, przy silnych objawach stanowią prawdziwy problem. Są na przykład główną przyczyną tzw. syndromu urologicznego, który nie leczony, może skończyć się nawet śmiercią zwierzaka.
Czym są kamice układu moczowego kotów
Kamice układu moczowego kotów to nic innego, jak schorzenia spowodowane wytrącaniem się w układzie moczowym piasku i kamieni. Mocz naszych zwierzaków zawiera wiele związków mineralnych. Są w nim rozpuszczone, ale w sprzyjających warunkach mogą wytrącać się, tworząc wspomniany piasek lub kamienie.
U kotów występują trzy rodzaje kamieni moczowych, wyróżniane na podstawie związków mineralnych, które je tworzą. O ile mi wiadomo, najczęściej spotykamy kamienie fosforanowo-amonowo-magnezowe, powszechnie nazywane struwitami. Drugim rodzajem są kamienie moczanowe. Prócz nich u kotów mogą wytrącać się również kamienie szczawianowo-wapniowe.
Rodzaje kamic układu moczowego kotów
Jednym z kryteriów podziału kamic moczowych u kotów jest ich rodzaj: wyróżniamy zatem kamice fosforanowo-amonowo-magnezowe, moczanowe i szczawianowo-wapniowe. Innym jest miejsce wytrącania się kryształków minerałów: kamienica nerkowa, kamica dróg moczowych (kamica pęcherza moczowego i cewki moczowej).
Objawy kamic układu moczowego kotów
Objawy kliniczne to trudności w oddawaniu moczu lub częste oddawanie moczu, krew w moczu. Koty oddają mocz nieprawidłowo i w różnych miejscach. Kamica w postaci nerkowej może powodować bóle jamy brzusznej, zwłaszcza w okolicach lędźwiowych (występuje rzadko); jeżeli kamienie przesuwają się do cewki moczowej, mogą utrudniać oddawanie moczu lub powodują jej całkowitą niedrożność. Kamienie nerkowe zlokalizowane są w miedniczkach nerkowych i mogą powodować niedrożność lub odmiedniczkowe zapalenie nerek.
lek. vet. Jarosław Balcerak: Kamice układu moczowego kotów. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 7(11) lipiec 2006. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.
Diagnozowanie kamic układu moczowego kotów
Kamienie wykrywa się podczas wykonywania badań w kierunku innych schorzeń, ale objawy chorobowe w postaci krwiomoczu, bolesności jamy brzusznej czy powtarzających się zakażeń dróg moczowych mogą sugerować kamicę. Należy pamiętać, że kamica obu nerek może prowadzić do ich nieodwracalnego uszkodzenia lub ich niewydolności. Część kamieni diagnozujemy za pomocą RTG, ale badaniem z wyboru jest diagnostyka ultrasonograficzna (USG). Niekiedy musimy wykonać badanie z użyciem urografii (badanie kontrastowe RTG). Środki kontrastowe użyte do tego badania mogą być toksyczne dla nerek.
lek. vet. Jarosław Balcerak: Kamice układu moczowego kotów. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 7(11) lipiec 2006. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.
Jakie są przyczyny kamic układu moczowego kotów
Czytałem gdzieś, iż mogą występować predyspozycje genetyczne do kamic układu moczowego u kotów, a przynajmniej do pewnych ich rodzajów. Wytrącaniu się kamieni sprzyja również niewłaściwe pH kociego moczu. Z pewnością ryzyko zachowania wiąże się z dietą zwierzaka.
Kamienie fosforanowo-amonowo-magnezowe (struwity) wytrącają się w środowisku alkalicznym. Takiemu pH moczu sprzyja dieta składająca się głównie z suchej karmy dla kotów, bogatej w związki mineralne i związki energetyczne, przy małej ilości pobieranej przez futrzaka wody. Według znanych mi źródeł, nie stwierdzono predyspozycji rasowych do wytrącania się struwitów. U kocurów struwity są główną przyczyną zatykania się cewki moczowej.
Powstawianiu kamieni moczanowych sprzyjać ma kwaśne pH kociego moczu oraz dieta bogata w mięso wołowe i wątrobę. Ten rodzaj kamieni występuje głównie w pęcherzu moczowym kotów.
Dość często u naszych pupili spotykamy kamienie szczawianowo-wapniowe, powodujące przede wszystkim schorzenia dolnych dróg moczowych. Sprzyja im kwaśne środowisko oraz zbyt długie podawanie karm zakwaszających mocz, stosowanych w leczeniu struwitów. Kamienie szczawianowo-wapniowe występują podobno u kotów w każdym wieku, ale najczęściej u persów i birm.
Leczenie kamic układu moczowego kotów
Leczenie kamic układu moczowego kotów zależy od ich rodzaju. W przypadku kamieni fosforanowo-amonowo-magnezowych stosuje się głównie zmianę diety. Na rynku zoologicznym dostępne są specjalistyczne karmy dla kotów, które powodują zakwaszanie moczu, co skutkuje rozpuszczaniem się struwitów. Kamienie moczanowe i szczawianowo-wapniowe można usunąć tylko operacyjnie.
Zapobieganie kamicom układu moczowego kotów
Jak zawsze, lepiej jest zapobiegać chorobie niż ją leczyć. Profilaktyka kamic układu moczowego kotów polega przede wszystkim na stosowaniu urozmaiconej diety oraz dbaniu, by zwierzak przyjmował odpowiednią ilość płynów.
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Nickolas Titkov from Moscow,
Russian Federation
(Persian color-point • Персидский колор-пойнт)
[CC BY-SA 2.0], via Wikimedia Commons
.jpg){kind=link}
