Żywię wielki sentyment do kotów perskich. Zapewne dlatego, że pierwszym mim rasowym futrzakiem była kotka perska – od tej rasy zaczynałem swoją przygodę z hodowlą kotów. Jak dla mnie jednak trochę zbyt wielkie kluchy z tych persów (choć urocze kluchy) i zbyt dużo roboty przy pielęgnacji ich futra. Koty perskie przez FIFe zakwalifikowane do kategorii I, zwanej dawniej grupą kotów długowłosych.
Międzynarodowa nazwa rasy kot perski (dodano 28 marca 2018)
Oficjalnym językiem w międzynarodowych organizacjach felinologicznych jest przede wszystkim angielski, ale w niektórych używa się też niemieckiego lub francuskiego. Oficjalne nazwy rasy kot perski w tych językach nich brzmią:
- angielski – Persian,
- niemiecki – Perser,
- francuski – Persan.
Organizacje felinologiczne, które uznają rasę kot perski
Rasa kotów perskich jest uznana przez: FIFe, ACFA, ACF, CCA-AFC, CCC of A, CFA, CFF, FFE, GCCF, LOOF, NZCF, SACC, TICA, WCF.
Zapis rasy kot perski w kodzie EMS (FIFe)
W kodzie EMS rasę kotów perskich zapisujemy trzema dużymi literami: PER
Pochodzenie kota perskiego
Kot perski jest doskonałym przykładem tego, jak bardzo selekcja hodowlana może zmienić eksterier udomowionych zwierząt. Współcześni bardzo krępi i płaskonosi przedstawiciele tej rasy wielce różnią się od swych przodków, którzy w 1871 roku pojawili się na pierwszej wystawie kotów rasowych w londyńskim Crystal Palace. Pokazywane wówczas persy były o wiele smuklejsze i miały znacznie dłuższe noski, a swym wyglądem bardziej przypominały tureckie angory niż swych dzisiejszych potomków.
Wspomniałem o angorach nie bez przyczyny, gdyż koty tej rasy uważane bywają za przodków persów. Tak stoi na przykład w książce KOTY Larousse’a.
Pers jest w rzeczywistości czystych produktem XIX-wiecznej hodowli brytyjskiej. W swej pracy hodowcy brytyjscy użyli krajowej populacji kotów angorskich, stosując jednocześnie selekcję, hodowlę w pokrewieństwie i kilka dolewów krwi kotów typu europejskiego.
Pierre Rousselet-Blanc (Red.): Poradnik encyklopedyczny KOTY. Larousse Polska, Wrocław 2006.
W książce Koty Rasowe natomiast możemy wyczytać, że pierwsze koty perskie sprowadzano na nasz kontynent znacznie wcześniej, bo w XVI wieku. Zyskały one większą popularność od kotów angorskich (Angela Rixon, Koty rasowe, Wydawnictwo Elipsa 1996). Nie były to chyba jednak koty perskie, a ogólnie koty długowłose – taką informacją znajdziemy w wielu źródłach. A sprowadzono je najprawdopodobniej z Azji Mniejszej z obszarów dzisiejszej Turcji i Iranu.
Pierwsze zapiski o kotach długowłosych przywiezionych z Azji do Italii przez włoskiego podróżnika Pietro della Vale pochodzą z 1521 roku. Natomiast już pod koniec XVI w. koty te zostały przywiezione do Francji przez naukowca i podróżnika Nicholasa Claude Fabri de Peirese. Również francuski naturalista de Buffon (1707-1788) w swej książce Historie naturelle podaje, że koty długowłose „przywędrowały” do Europy z Azji Mniejszej już w połowie XVI wieku.
Jolanta Pawlik: Historia kotów perskich. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 3(3) wrzesień/październik 2005. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
Tak czy inaczej, persy są jedną ze starszych kocich ras, choć nie najstarszą oczywiście.
Charakter i zachowanie kota perskiego
Jak już wspomniałem, koty perskie są urocze i trochę kluchowate. Śmiesznie wyglądają, jak tak „toczą się” po podłodze z uniesionym ogonem, który przypomina szczotkę do mycia butelek. A tak poważnie. Persy są zazwyczaj bardzo spokojne i łagodne. I bardzo towarzyskie. Mogą sprawiać wrażenie ciapowatych, ale nie znaczy to wcale, że są mało inteligentne.
Ze względu na budowę swojego ciała i krótkie nóg koty perskie nie są zbyt skoczne. Preferują niższe partie mieszkania. Są jednak skore do zabaw i bywają bardzo psotne, szczególnie w młodym wieku. A to, że nie wspinają się po zasłonach, co często mają w zwyczaju czynić kocięta bardziej ruchliwych i sprawnych fizycznie ras, wielu uważa za ich największą zaletę.
Współczesne koty perskie są już tak bardzo „udomowione”, że bez człowieka nie dałby sobie rady. Ich piękne futro, które tak bardzo zachwyca wielu z nas, nie chroni ani przed mrozem, ani przed deszczem.
Kot perski pekińczykowaty (peke-face)
Kotami perskimi pekińczykowatymi zwano swego czasu persy o bardzo spłaszczonych pyszczkach, jak u pekińczyków – stąd ich druga nazwa koty perskie peke-face, czyli „o twarzy pekińczyka”.
„Pekfejsy” zostały wyhodowane w USA i w Europie wzbudzały początkowo spore kontrowersje. Jednakże ten typ stawał się coraz bardziej popularny wśród europejskich hodowców i dziś już wszystkie wystawowe persy mają bardzo płaskie pyszczki, więc nazwy peke-face już się nie raczej używa, a przynajmniej niezbyt często.
Kłopoty ze zdrowiem u kota perskiego
„Pekfajsy” wzbudzały mieszane uczucia, ponieważ tak duże spłaszczenie nosa sprawiało, że koty te miewały spore problemy z oddychaniem i stale łzawiły im oczy. Inną konsekwencją było to, że w rasie tej, częściej niż u innych, kocięta przychodziły na świat z rozczepieniem podniebienia. Na szczęście wielu hodowców persów przykłada dużą wagę do zdrowia swoich pupili i tak dobiera pary hodowlane, by wyeliminować wszelkie problemy zdrowotne.
Pielęgnacja kota perskiego
Opiekunom kotów perskich najwięcej kłopotów sprawia pielęgnacji futra, które trzeba często regularnie czesać. Wbrew pozorom jednak, nie jest to aż takie trudne, jak się niektórym wydaje. Przynajmniej jeśli chodzi o codzienne zabiegi pielęgnacyjne – przygotowanie persa do wystawy to już naprawdę wyższa szkła jazdy.
Koty perskie trzeba przede wszystkim regularnie czesać. Częstotliwość tego zabiegu zależy od rodzaju futra, które u niektórych przedstawicieli tej rasy bardziej się plącze i filcuje niż u innych. Do czesania używamy odpowiednich szczotek i grzebieni, które nie szarpią i nie wyrywają włosów, czyli o odpowiedniej długości i kształcie zębów.
Ważnym elementem pielęgnacji futra kotów perskich są kąpiele, które futrzaki te dość dobrze znoszą. Częstotliwość kąpieli również zależy do rodzaju futra i jego koloru. Najbardziej brudzą się oczywiście koty o białym umaszczeniu. Powinniśmy używać tylko najlepszej jakości szamponów i odżywek dla kotów. Między kąpielami możemy używać pudrów i lotonów czyszczących.
Standard rasy kot perski (FIFe)
FIFe zalicza Koty perskie do 1 kategorii.
- Wielkość kota perskiego – Średnia do dużej
- Głowa kota perskiego – Okrągła i masywna, dobrze wyważona, bardzo szeroka czaszka. Czoło zaokrąglone. Policzki pełne
Nos krótki i szeroki z zaznaczonym stopem, ale nie zadarty. Nozdrza szeroko otwarte, umożliwiające łatwe oddychanie. Stop powinien znajdować się na wysokości oczu, nie powyżej górnej powieki, ani nie poniżej dolnej. Broda mocna. Szczęki szerokie i mocne. Ekspresja miła, otwarta. - Uszy kota perskiego – Małe i zaokrąglone na czubkach, z pęczkami włosów po wewnętrznej stronie. Szeroko rozstawione, raczej nisko po obu stronach głowy.
- Oczy kota perskiego – Duże, okrągłe i otwarte. Szeroko rozstawione. Niebieskie, pomarańczowe (miedziane) lub zielone, w odcieniu adekwatnym do konkretnego umaszczenia. Kolor błyszczący i wyrazisty.
- Szyja kota perskiego – Krótka i mocna
- Ciało kota perskiego – Krępe i dobrze umięśnione. Szeroka klatka piersiowa, masywne plecy
- Nogi kota perskiego – Krótkie, grube i mocne. Łapy duże i okrągłe. Preferowane kępki włosów między palcami.
- Ogon kota perskiego – Krótki i bardzo owłosiony. Proporcjonalny do ciała. Zaokrąglony na czubku.
- Okrywa włosowa kota perskiego – Włosy długie i gęste. Delikatne i jedwabiste (nie wełniste). Wokół szyi tworzy obfity kołnierz. Kolor bardzo różnorodny.
Umaszczenia dopuszczalne u kota perskiego (FIFe)
FIFe u kotów perskich dopuszcza umaszczenie białe, 6 kolorów podstawowych (czarny, niebieski, czekoladowy, liliowy, rudy, kremowy) oraz 7 typów umaszczeń (umaszczenia jednolite, szylkretowe, srebrzyste, złociste, tabby, z białym i point)
Umaszczenia białe u kota perskiego
- Kot perski biały – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki (jedno oko niebieskie, drugie pomarańczowe) / syjamskooki. Zapis w kodzie EMS: PER w 61/62/63/67
Umaszczenia jednolite i szylkretowe u kota perskiego
- Kot perski jednolity – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j
Umaszczenia z białym u kota perskiego
- Kot perski – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 01/02 61/62/63
- Kot perski bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 03
Umaszczenia tabby u kota perskiego
- Kot perski klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 22/23/24
Umaszczenia tabby z białym u kota perskiego
- Kot perski tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 01/02 21 61/62/63
- Kot perski klasycznie pręgowany / tygrysio pregowany / cętkowany – bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 03 22/23/24
Umaszczenia dymne u kota perskiego
- Kot perski dymny – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s
Umaszczenia dymne z białym u kota perskiego
- Kot perski dymny – van / arlekin – niebieskooki / pomarańczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 01/02 61/62/63
- Kot perski dymny – bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 03
Umaszczenia srebrzyste u kota perskiego
- Kot perski srebrzysty – cieniowany / muszlowy – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 11/12
Umaszczenia srebrzyste tabby u kota perskiego
- Kot perski srebrzysty – klasycznie pręgowany / tygrysio pregowany / cętkowany pomarańczowooki / zielonooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 22/23/24 62/64
Umaszczenia srebrzyste tabby z białym u kota perskiego
- Kot perski srebrzysty – tabby – van / arlekin – niebieskooki / pomaranczowooki / różnooki – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 01/02 21 61/62/63
- Kot perski srebrzysty – klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany – bikolor – czarny / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / czarny szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j s 03 22/23/24
Umaszczenia złociste u kota perskiego
- Kot perski złocisty – cieniowany / muszlowy – czarny / niebieski. Zapis w kodzie EMS: PER n/a y 11/12
Umaszczenia złociste tabby u kota perskiego
- Kot perski złocisty – klasycznie pręgowany / tygrysio pręgowany / cętkowany – czarny / niebieski. Zapis w kodzie EMS: PER n/a y 22/23/24
Umaszczenia point u kota perskiego
- Kot perski point – seal / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / seal szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 33
Umaszczenia point tabby u kota perskiego
- Kot perski point – tabby – seal / niebieski / czekoladowy / liliowy / rudy / kremowy / seal szylkret / niebieski szylkret / czekoladowy szylkret / liliowy szylkret. Zapis w kodzie EMS: PER n/a/b/c/d/e/f/g/h/j 21 33
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Nickolas Titkov from Moscow,
Russian Federation
(PER Adele Fleur de Mireille)
[CC BY-SA 2.0],
via Wikimedia Commons
.jpg){kind=link}
