Turecka angora – piękny i elegancki kot, choć nie tak efektowny jak na przykład maine coon. Jedna z najstarszych ras kotów, uważana za przodka kota perskiego. Niezbyt często spotyka się ją na polskich wystawach.
Międzynarodowa nazwa rasy turecka angora (dodano 28 marca 2018)
Oficjalnym językiem w międzynarodowych organizacjach felinologicznych jest przede wszystkim angielski, ale w niektórych używa się też niemieckiego lub francuskiego. Oficjalne nazwy rasy turecka angora w tych językach nich brzmią:
- angielski – Turkish Angora,
- niemiecki – Türkisch Angora,
- francuski – Angora Turc.
Organizacje, które uznają rasę turecka angora
Rasa turecka angora jest uznana przez: FIFe, ACFA, CCA-AFC, CCC of A, CFA, CFF, FFE, NZCF, LOOF, TICA, WCF.
Zapis rasy turecka angora w kodzie EMS (FIFe)
W kodzie EMS rasę turecka angora zapisujemy trzema dużymi literami: TUA
Pochodzenie tureckiej angory
Turecka angora uważane jest za rasę naturalną. Przypomnę, że określenie „naturalna” oznacza, iż rasa rozwinęła się samoistnie, głównie wskutek działania czynników środowiska, przy niewielkim lub żadnym udziale człowieka. Ojczyzną angory jest Wyżyna Anatolijska, czyli tereny współczesnej Turcji. Nazwa rasy pochodzi od dawnej nazwy stolicy tego kraju – Angory, czyli dzisiejszej Ankary.
Przypuszcza się, że koty angorskie mogły pojawiać się w Europie już w XVI wieku, a może nawet wcześnie. Oficjalnie mówi się jednak o wieku XVII, a za pierwszego człowieka, który sprowadził koty tej rasy uważa się włoskiego podróżnika Pietro Della Valle. Tak czy inaczej, angory wzbudziły duże zainteresowanie swoim wyglądem i jedwabistą szatą i w XVIII wieku stały się niezwykle popularne wśród arystokracji.
W XIX wieku byt tureckiej angory stał się zagrożony. A to za sprawą sprowadzanych z Iranu podobnych w typie kotów długowłosych. Zwano je persami, choć według niektórych źródeł nie różniły się od angor jakoś specjalne. Niemniej jednak ich hodowla poszła w innych kierunkach, a koty perskie zaczęły zyskiwać większa od tureckich angor popularność.
Długowłose rasy często krzyżowano między sobą i dlatego turecka angora zaczęła zanikać, zanim jej typ zdążył się na dobre ukształtować. Frances Simpson (sędzia felinologiczny i „koci” autorytet swoich czasów) napisała w książce Book of the Cat (1903), że nigdy nie potrafiła pojąć różnicy między persem a turecką angorą. Nic więc dziwnego, że na wystawach w Wielkiej Brytanii oceniano tureckie angory według standardu Persów. Przed drugą wojną światową rasie zmieniono nazwę na „koty perskie”, a niektórzy obwieścili nawet, że turecka angora już nie istnieje.
Hanny Olsen: Turecka angora. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 12(28) grudzień 2007. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
W 1917 roku w ojczyźnie angor zaczęto realizować specjalny program hodowlany, którego celem było zachowanie tej rasy, uznanej za narodowy skarb Turcji. W Europie tureckie angory pojawiły się ponownie w latach 70. XX wieku. W 1982 roku rasa została uznana przez FIFe, a w 1993 roku poszerzono jej standard o inne kolory niż biały.
Charakter i zachowanie tureckiej angory
Tureckie angory mają wciąż sporo ze swoich przodków – wolno żyjących kotów. W nowych dla nich sytuacjach są czujne i ostrożne, silnie reagują na potencjalne zagrożenie. Nie jest to więc rasa dla początkujących hodowców (…) Z drugiej strony tureckie angory są bardzo aktywne, ciekawe świata i chętnie uczą się nowych rzeczy. Ich niezwykła inteligencja i zręczność sprawiają, że koty te można nawet przygotować do udziału w zawodach agility!
Pia Nyman: Kot o ośmiu nogach, czyli turecka angora na wystawie. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 12(28) grudzień 2007. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź
Pielęgnacja tureckiej angory
Turecka angora to kot łatwy w pielęgnacji, mimo iż natura obdarzyła ją długim futerkiem. Ich szata cechuje się bowiem znikomym podszerskiem, dzięki czemu nie ma tendencji do kołtunienia.
Standard rasy turecka angora (FIFe)
FIFe zalicza tureckie angory do 2 kategorii.
- Wielkość tureckiej angory – Kotki średniej wielkości, kocury nieznacznie większe.
- Głowa tureckiej angory – Wielkość mała do średniej. Kształtu klina. Szeroka u szczytu czaszki, delikatnie zwężająca się ku brodzie. Kufa bez pinczu. Profil dwuliniowy: linia nosa i płaski szczyt głowy spotykają się na delikatnym przełomie na wysokości oczu. Nos średniej długości, prawie prosty, ylko bardzo delikatnie zakrzywiony, bez stopu lub załamania. Broda delikatnie zaokrąglona, szczyt brody na linii lustra nosa. Żuchwa zwężająca się ku końcowi.
- Uszy tureckiej angory – Duże, szpiczaste, szerokie u nasady, dobrze ofutrzone z pędzelkami. Osadzone blisko siebie i wysoko na głowie, prostopadłe.
- Oczy tureckiej angory – Duże i o kształcie migdała. Lekko skośne. Wszystkie kolory dopuszczalne.
- Szyja tureckiej angory – Średnie długości, smukła i elegancka.
- Ciało tureckiej angory – Delikatnie zbudowany, lecz muskularny kot. Lekko ukształtowana klatka piersiowa. Wąski tors, elegancki i gibki.
- Nogi tureckiej angory – Tylne kończyny dłuższe niż przednie. Ramiona tej samej szerokości co biodra. Łapu małe, zaokrąglone i delikatne, z kępkami sierści między poduszkami.
- Ogon tureckiej angory – Długi, szeroki u nasady, biczowato zwężający się ku cienkiemu zakończeniu. Dobrze ofutrzony.
- Futro tureckiej angory – Na korpusie średniej długości, długie na portkach i ogonie. Bardzo miękkie z jedwabistym połyskiem. Delikatnie falujące na brzuchu. Bez podszerstka.
- Uwagi do standardu tureckiej angory – Mocniejsza broda dopuszczalna u dorosłych samców. Futro w pełni rozwija się u zwierząt po roku życia. Futro letnie wyraźnie krótsze niż zimowe.
- Wady u tureckiej angory – Korpus w typie cobby.
Umaszczenia dopuszczalne u tureckiej angory (FIFe)
Początkowo uważano, że turecka angora musi być wyłącznie śnieżnobiała, mimo iż w licznych źródłach pisanych mówi się o różnych umaszczeniach. Nadszedł jednak moment, w którym stowarzyszenia felinologiczne uznały inne niż biały kolory futerka. FIFe akceptuje wszystkie kolory i typy umaszczenia, z wyjątkiem tych, w których występują kolory czekoladowy, liliowy, cynamonowy i płowy oraz umaszczeń typu point.
Umaszczenie białe u tureckiej angory
- Turecka angora biała – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka. Zapis w kodzie EMS: TUA w 61/62/63/64/
Umaszczenia jednolite i szylkretowe u tureckiej angory
- Turecka angora czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g
Umaszczenia z białym u tureckiej angory
- Turecka angora van / arlekin – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g 01/02 61/62/63/64
- Turecka angora bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g 03/09
Umaszczenia tabby u tureckiej angory
- Turecka angora klasycznie pręgowana / tygrysio pręgowana / cętkowana / ticked – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g 22/23/24/25
Umaszczenia tabby z białym u tureckiej angory
- Turecka angora tabby – van / arlekin – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g 01/02 21 61/62/63/64
Turecka angora klasycznie pręgowana / tygrysio pręgowana / cętkowana / ticked – bikolor / z białym nieokreślonym – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g 03/09 22/23/24/25
Umaszczenia dymne u tureckiej angory
- Turecka angora dymna – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s
Umaszczenia dymne z białym u tureckiej angory
- Turecka angora dymna – van / arlekin – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s 01/02 61/62/63/64
- Turecka angora dymna – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUAn/a/d/e/f/g s 03/09
Umaszczenia srebrzyste u tureckiej angory
- Turecka angora srebrzysta – cieniowana / muszlowa – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s 11/12
Umaszczenia srebrzyste z białym u tureckiej angory
- Turecka angora srebrzysta – cieniowana / muszlowa – van / arlekin – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s 01/02 11/12 61/62/63/64
- Turecka angora srebrzysta – cieniowana / muszlowa – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s 03/09 11/12
Umaszczenia srebrzysty tabby u tureckiej angory
- Turecka angora srebrzysta – klasycznie pręgowana / tygrysio pręgowana / cętkowana / ticked – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s 22/23/24/25
Umaszczenia srebrzysty tabby z białym u tureckiej angory
- Turecka angora srebrzysta – tabby – van / arlekin – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s 01/02 21 61/62/63/64
- Turecka angora srebrzysta – klasycznie pręgowana / tygrysio pręgowana / cętkowana / ticked bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g s 03/09 22/23/24/25
Umaszczenia złociste u tureckiej angory
- Turecka angora złocista – cieniowana / muszlowa – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g y 11/12
Umaszczenia złociste z białym u tureckiej angory
- Turecka angora złocista – cieniowana / muszlowa – van / arlekin – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g y 01/02 11/12 61/62/63/64
- Turecka angora złocista – cieniowana / muszlowa – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g y 03/09 11/12
Umaszczenia złociste tabby u tureckiej angory
- Turecka angora złocista – klasycznie pręgowana / tygrysio pręgowana / cętkowana / ticked – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g y 22/23/24/25
Umaszczenia złociste tabby z białym u tureckiej angory
- Turecka angora złocista – tabby – van / arlekin – niebieskooka / pomarańczowooka / różnooka / zielonooka – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret . Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g y 01/02 21 61/62/63/64
- Turecka angora złocista – klasycznie pręgowana / tygrysio pręgowana / cętkowana / ticked – bikolor / z nieokreśloną ilością białego – czarna / niebieska / ruda / kremowa / czarny szylkret / niebieski szylkret. Zapis w kodzie EMS: TUA n/a/d/e/f/g y 03/09 22/23/24/25
Podział tureckich angor na grupy wystawowe ze względu na umaszczenie FIFe
- Grupa I – Koty czarne / niebieskie
- Grupa II – Koty czarne / niebieskie z białym
- Grupa III – Koty czarne / niebieskie tabby ; Koty czarne / niebieskie złociste
- Grupa IV – Koty czarne / niebieskie tabby z białym ; Koty czarne / niebieskie złociste z białym
- Grupa V – Koty rude / kremowe / szylkretowe ; Koty rude / kremowe / szylkretowe tabby ; Koty rude / kremowe / szylkretowe złociste
- Grupa VI – Koty rude / kremowe / szylkretowe z białym ; Koty rude / kremowe / szylkretowe tabby z białym ; Koty rude / kremowe / szylkretowe złociste z białym
- Grupa VII – Koty czarne / niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe dymne ; Koty czarne / niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe srebrzyste
- Grupa VIII – Koty czarne / niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe dymne z białym ; Koty czarne / niebieskie / rude / kremowe / szylkretowe srebrzyste z białym
- Grupa IX – Koty białe
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Daly69 (Own work)
[CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
