Dziedziczenie długości włosów u kotów

Niedawno napisałem co nieco o długości okrywy włosowej u kotów. Wspomniałem między innymi o genach, które odpowiadają za tą cechę. Teraz chcę powiedzieć kilka słów o tym, w jaki sposób długość sierści się u kotów dziedziczy. Pamiętajcie, że przedstawione w tym tekście liczby to dane statystyczne – rzeczywiste wyniki krycia mogą nieco od nich odbiegać.

Geny odpowiedzialne za długość włosów u kotów

Tradycyjnie przypomnijmy sobie wpierw, jakie geny odpowiadają za długość kociego futra. Najważniejszą rolę odgrywają tu allele z locus L: dominujący allel warunkujący krótki włos, który oznaczamy dużą literą L oraz recesywny allel warunkujący włos długi, który oznaczamy małą literą l. A zatem kot o genotypie LL lub Ll ma krótki włos, a kot o genotypie ll ma włos długi.

Kojarzenie kota krótkowłosego z kotem krótkowłosym

Skoro koty krótkowłose mogą mieć genotyp LL lub genotyp Ll, to kojarząc ze sobą dwa osobniki o krótkim włosie możemy:

• kojarzyć kota o genotypie LL z kotem o genotypie LL
• kojarzyć kota o genotypie LL z kotem o genotypie Ll
• kojarzyć kota o genotypie Ll z kotem o genotypie Ll

Kojarzenie kota krótkowłosego z kotem krótkowłosym

Rysunek powyżej przedstawia nam efekty kojarzenia ze sobą dwóch kotów o genotypie LL. Jak widać wszystkie kocięta mają genotyp LL, więc mają krótkie futro – innej możliwości nie ma.

Kojarzenie kota krótkowłosego z kotem krótkowłosym

Na schemacie powyżej widzimy efekty kojarzenia kota o genotypie LL z kotem o genotypie Ll. Nic nie zmieniło się w fenotypach kociąt – wszystkie są krótkowłose. Tym razem jednak statystycznie połowa z nich jest nosicielem allelu l, czyli z odpowiednim partnerem może dać nam potomstwo o długim włosie.

Kojarzenie kota krótkowłosego z kotem krótkowłosym

I wreszcie efekty kojarzenia ze sobą dwóch kotów o genotypie Ll. Na powyższym schemacie możemy przekonać się statystycznie stosunek kociąt o krótkim futrze do kociąt o długim futrze wynosi 3:1. Pod względem genotypów proporcje wyglądają jednak następująco: 1:2:1, część potomstwa bowiem stanowią nosiciele allelu długiego włosa (genotyp Ll).

Podsumowując, przy kojarzeniu kota krótkowłosego z kotem krótkowłosym potomstwo o krótkim futrze stanowi statystycznie 75-100% miotu, a potomstwo o długim futrze 0-25%.

Kojarzenie kota krótkowłosego z kotem długowłosym

Kot krótkowłosy to genotyp LL lub Ll, kot długowłosy to genotyp ll. Mamy zatem dwie możliwości:

• kojarzenie kota o genotypie LL z kotem o genotype ll
• kojarzenie kota o genotypie Ll z kotem o genotypie ll

Kojarzenie kota krótkowłosego z kotem długowłosym

Jak widzimy na rysunku powyżej, kojarzenie kota krótkowłosego o genotypie LL z kotem długowłosych o genotype ll może dać nam wyłącznie kocięta krótkowłose o genotypie Ll – innej możliwości nie ma. Oczywiście każde z tych młodych jest nosicielem długiego włosa.

Kojarzenie kota krótkowłosego z kotem długowłosym

Nieco inaczej wyglądają efekty kojarzenia krótkowłosego kota o genotypie Ll z długowłosym kotem o genotypie ll. Powyższy schemat pokazuje nam, iż statystycznie rodzi się połowa potomstwa krótkowłosego, będącego nosicielami genu długiego włosa i połowa potomstwa długim futrze.

Kojarzenie kota długowłosego z kotem długowłosym

Najprostsze kojarzenie. Koty długowłose mogą mieć wyłącznie genotyp ll, czyli w grę wchodzi tu wyłącznie związek dwóch osobników o genotypach ll.

Kojarzenie kota długowłosego z kotem długowłosym

Powyższy schemat udowadnia nam, że w takiej sytuacji miot może składać się tylko z kociąt długowłosych (genotyp ll).

Wnioski z dziedziczenia długości futra

• Najłatwiej uzyskać kocięta o krótkim futrze, ponieważ allel krótkiego włosa u kotów jest dominujący.
• Koty o krótkim włosie mogą dać nam potomstwo o długim włosie pod warunkiem, że każde z rodziców jest nosicielem allelu długiego włosa.
• Para złożona z kotów o długim włosie daje nam zawsze kocięta długowłose.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Nickolas Titkov from Moscow, Russian Federation
(Persian color-point • Персидский колор-пойнт)
[CC BY-SA 2.0], via Wikimedia Commons