Długość futra u kotów

Jedną z cech, którego charakteryzują okrywę włosową u kotów jest jej długość. Większość przedstawicieli kociego gatunku cechuje się krótkim włosem. Takie futro mają na przykład koty europejskie, syjamy, devon rexy, koty abisyńskie itd. Lista jest długa. U niektórych futrzaków wykształcił się jednak włos mniej lub bardziej długi. Klasycznym przykładem są tu kot perskie. Długim owłosieniem mogą poszczycić się również koty syberyjskie, maine coony itd. – choć określamy je mianem kotów półdługowłosych. Dlaczego? I co decyduje o długości włosa?

Zapis długości futra u kotów w kodzie EMS

Długość okrywy włosowej oznaczana w kodzie EMS tylko w przypadku dońskich sfinksów i peterbaldów i wygląda następująco:

• długowłosy – 81
• krótkowłosy – 82

Co decyduje o długości kociego futra?

^{Aktualizacja 23.05.2017}
Długa okrywa włosowa u kotów wykształciła się zapewne po to, by lepiej chronić przed mrozem warunkami atmosferycznymi. Taka przyczyna wydaje nam się oczywista. Prawdę jednak mówiąc to nie długość futra decyduje o odporności na zimno, ale duża ilość podszerstka, który tworzy warstwę izolacyjną.

Pierwotnie wszystkie koty miały krótkie futro, niezależnie od tego, gdzie żyły. Długi włos pojawił się później, w wyniku samoistnej mutacji, w wyniku której allel krótkiego włosa L przekształcił się w allel kodujący długi włos, a który oznaczamy małą literą l. Nie wiadomo kiedy i gdzie doszło do tej mutacji. I czy doszło do niej tylko jeden raz. Jeśli raz (jak uważa większość badaczy), musiała ona nastąpić bardzo dawno temu, skoro długowłose koty spotykamy na całym świecie.

Allel krótkiego włosa L jest dominujący wobec allelu długiego włosa l. Zapewne domyślacie się co to oznacza, prawda? To, iż koty o genotypach LL lub Ll mają krótkie futro, a koty o genotypie ll futro długie. Koty o genotypie Ll są jednak nosicielami długich włosów, ale cecha ta może nie ujawniać się u ich potomstwa przez wiele pokoleń.

Znalazłem również informację o tym, że istnieje więcej niż jedna recesywna mutacja z locus L, która warunkuje długą okrywę włosową u kotów. Wymienia się:

• allel l¹występujący wyłącznie u ragdolli,
• allel l² – typowy dla kotów norweskich leśnych,
• allel l³ – występujący u maine coonów,
• allel l⁴ – najstarsza mutacja, charakterystyczna między innymi dla persów,kotów orientalnych długowłosych, kotów syberyjskich i somalijskich.

Długie czy półdługie włosy u kotów?

W słownictwie felinologicznym funkcjonuje określenie koty półdługowłose. Używa się go w odniesieniu do ras, których okrywa włosowa jest długa, ale nie tak długa jak u persów. Nie ma jednak allelu włosa półdługiego. Koty półdługowłose, jak koty długowłose, mają genotyp ll. Różnica w długości okrywy włosowej jest skutkiem selektywnej hodowli i pewnie jakiś innych, nieznanych genów.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Kenny Louie from Vancouver, Canada (Candid)
[CC BY 2.0], via Wikimedia Commons