Umaszczenie point u kotów jest piękne i niezwykłe. Zachód zobaczył go po raz pierwszy u kotów syjamskich, które zawitały Europy pod koniec XIX wieku. Jakiś czas późnej dotarły do nas burmy, poznaliśmy drugą odmianę umaszczenie point. A kiedy skojarzono syjamy z burmami, świat felinologii wzbogacił się o trzecią wersję, reprezentowaną przez koty tonkijskie. Umaszczenie point wzbudziło i nadal wzbudza zachwyt u wielu miłośników kotów.
Zapis umaszczenia point w kodzie EMS (według FIFe)
W kodzie EMS point umaszczenie zapisujemy:
- umaszczenie syjamskie u kotów – 33
- umaszczenie tonkijskie u kotów – 32
- umaszczenie burmskie u kotów – 31
Jak wygląda umaszczenie point?
Umaszczenie point u kotów cechuje się niezwykłą cechą: jaśniejszym tułowiem oraz ciemniejszymi uszami, pyszczkiem (tzw. maska), nogami oraz ogonem, a u samców również genitaliami. Te ciemniejsze miejsca nazywamy pointami lub znaczeniami.
Umaszczenie point u kotów występuje we wszystkich znanych kolorach, choć nie wszystkie są uznane u ras o umaszczeniu point. Ponieważ geny warunkujące ten typ umaszczenia, rozjaśniają barwę futra, u kotów genetyczne czarnych, zamiast koloru czarnego, na ciele kota widzimy ciemnobrązowy.
Odmiany umaszczenia point u kotów
- Umaszczenie syjamskie u kotów – Jego typową cechą jest duży kontrast między barwą korpusu a kolorem pointów (więcej o tym umaszczeniu point możesz przeczytać tutaj).
- Umaszczenie tonkijskie u kotów – Kontrast między pointami a tułowiem jest mniejszy niż w umaszczeniu syjamskim ale większy niż w umaszczeniu burmskim (więcej o tym umaszczeniu point możesz przeczytać tutaj).
- Umaszczenie burmskie u kotów – W tym przypadku widzimy niewielki kontrast między barwą tułowia a kolorem pointów (więcej o tym umaszczeniu point możesz przeczytać tutaj)..
Skąd się biorą koty o umaszczeniu point?
Umaszczenie point u kotów warunkowane jest przez allele z locus C. Co ciekawe alleli tych jest aż pięć: C, cb, cs, c, ca. W tym przypadku interesują nas tylko trzy pierwsze; te które warunkują normalne umaszczenie, umaszczenie burmskie i umaszczenie syjamskie.
Stojący na początku allel C jest dominujący wobec pozostałych a dzięki niemu zwierzak ma normalnie umaszczenie (nie-point). A zatem koty o genotypach CC, Ccb oraz Ccs nie mają umaszczenia point.
Koty o futrze syjamskim mają genotyp cscs a koty o futrze burmskim genotyp cbcb.
Allel cb i allel cs są semidominujące (patrz Podstawowe pojęcia z „kociej genetyki”), dlatego efekt ich działania jest pośredni – powstaje umaszczenie tonkijskie.
Rasy, w których umaszczenie point jest uznane (według FIFe)
FIFe dopuszcza umaszczenie point u następujących kocich ras:
- Amerykański karl długowłosy ACL
- Amerykański karl krókowłosy ACS
- Burmilla BML
- Cymric CYM
- Doński sfinks DSP
- Kot egzotyczny EXO
- Kot balijski BAL
- Kot bengalski BEN
- Kot burmski BUR
- Kot brytyjski długowłosy BLH
- Kot brytyjski krótkowłosy BSH
- Kot perski PER
- Kot syjamski SIA
- Kot tajski THA
- LaPerm długowłosy LPL
- LaPerm krótkowłosy LPS
- Manx MAN
- Neva masquerade NEM
- Peterbald PEB
- Ragdoll RAG
- Reks kornwalijski CRX
- Reks dewoński DRX
- Reks niemiecki GRX
- Selkirk reks długowłosy SRL
- Selkirk reks krótkowłosy SRS
- Sfinks SPH
Snowshoe SNO - Święty kot birmańki SBI
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Martin Bahmann (Self-photographed)
[CC BY-SA 3.0], via Wikimedia Commons
Znalazłam kiedyś małą kotkę i wyrosła na umaszczonego red pointa o niebieskich oczach. Czy to możliwe że kot europejki – popularny dachowiec może być kotem z rudymi znaczeniami i mieć niebieskie oczy? Czy raczej jest kotem z genami syjamskimi – nierasowym syjamem? Czy rude red point kocice też muszą mieć genowo rudą mamę i rudego tatę?
Może to być „dachowiec”, ale gen raczej została wprowadzony przez wychodzące kocury syjamskie. W populacji europejskich kotów wolno żyjących może krążyć wiele podobnych recesywnych genów, które zostały przekazane przez krzyżujące się z nimi wychodzące rasowe futrzaki (albo porzucone lub zaginione). Nie mogę oczywiście wykluczyć, że kot, o którym musisz jest bezpośrednim potomkiem syjamów w starym typie, co też jest prawdopodobne. Jedno jest pewne: aby umaszczenie syjamskie się ujawniło, każde z rodziców musi być nosicielami genu tego umaszczenia. Co do rudego koloru, to jego dziedziczenie odbywa się u syjamów przebiega tak samo, jak w przypadku kotów jednolicie rudych. Czyli kota red point musi mieć rudego ojca oraz rudą lub szylkretową matkę.
Czy u zwykłego kotka dachowca można określić kolor jego sierści jako point? Od niedawna jestem właścicielką kotki, której umaczszenia nie potrafię określić, a chce właściwie uzupełnić książeczkę zdrowia