Złociste umaszczenie u kotów

Złociste umaszczenie u kotów moim zdaniem należy do najpiękniejszych i najbardziej niezwykłych (zarówno pod wyglądu, jak i genetyki). Jest typem umaszczenia a nie kolorem (patrz tekst Umaszczenia u kotów). Występuje przy tym w wielu odmianach, co jeszcze bardziej zwiększa jego atrakcyjność. Jak wygląda złociste umaszczenie? Jakie geny decydują o jego ujawnieniu? U jakich kocich ras można je podziwiać?

Zapis umaszczenia złocistego u kotów w kodzie EMS (według FIFe)

W kodzie EMS złociste umaszczenia zapisujemy:

• umaszczenie złociste cieniowane: y 11,
• umaszczenie złociste muszlowe: y 12,
• umaszczenia złociste tabby nieokreślone: y 21,
• umaszczenia złociste klasycznie pręgowane: y 22,
• umaszczenia złociste tygrysio pręgowane: y 23,
• umaszczenia złociste cętkowane: y 24,
• umaszczenia złociste ticked: y 25

Nazwy złocistego umaszczenia w innych językach

• Angielska: Golden
• Niemiecka: Golden
• Francuska: Golden

Jak wygląda złociste umaszczenie u kotów?

Złociste umaszczenie u kotów bardzo przypomina umaszczenie srebrzyste (patrz Srebrzyste umaszczenie u kotów). Różnica między nimi polega na tym, że białe partie włosów w umaszczeniu srebrzystym, w umaszczeniu złocistym są złocistorude.

Czubki włosów w złocistym umaszczeniu mogą być w każdym ze znanych kolorów: czarnym, niebieskim, czekoladowym, liliowym, cynamonowym, płowym, rudym i kremowym. Dodając do tego siedem typów tego umaszczenia, otrzymujemy całkiem sporą gamę złocistych odmian kociego futerka.

Standard złocistego umaszczenia u kotów (według FIFe)

• Kolor futra w złocistym umaszczeniu u kotów: Kolor podłoża jest bardziej intensywny na twarzy i plecach, z jaśniejszym odcieniem na podbródku, pęczków ucha, w dół boków, na brzuchu i pod spodem ogona. Poduszki wąsów, podbródek i klatka piersiowa może być w lekkiej do głębokiej kremowej barwy. Kolor i rozkład rysunku analogiczny jak u analogicznych odmian srebrzystych.
• Lusterko nosa w złocistym umaszczeniu u kotów: Jak u odmian tabby otoczone obwódką w kolorze rysunku.
• Poduszki łap w złocistym umaszczeniu u kotów: Taki sam jak kolor rysunku.
• Obwódka nosa w złocistym umaszczeniu u kotów: Taki sam jak kolor rysunku

Odmiany złocistego umaszczenia u kotów?

Podobnie jak w przypadku umaszczenia srebrzystego, w złocistym umaszczeniu u kotów wyróżniamy kilka różnych odmian (typów). Jak wspomniałem powyżej jest ich siedem.

• Umaszczenie złociste cieniowane – Odmiana ta cechuje się tym, że nasada każdego włosa jest złocistoruda, a czubek w jednym z wymienionych powyżej kolorze – barwa ta zajmuje około 1/3 ich długości włosa.
• Umaszczenie złociste muszlowe: Podobne jest do powyższego, ale kolor inny niż złocisty zajmuje 1/8 włosa.
• Umaszczenia złociste tabby nieokreślone – Na złocistym tle widnieje rysunek w jednym z wymienionych powyżej kolorze. Ten typ nosi nazwę „tabby nieokreślone” ponieważ występuje w połączeniu takimi umaszczeniami jak point czy van, co sprawia, iż nie można określić z jakim konkretnie rysunkiem mamy do czynienia.
• Umaszczenia złociste klasycznie pręgowane – Na złocistym tle widzimy klasyczny rysunek, który przypomina skrzydła motyla.
• Umaszczenia złociste tygrysio pręgowane – Na złocistym tle widzimy rysunek przypominający tygrysie pręgi.
• Umaszczenia złociste cętkowane – Na złocistym tle widzimy cętki.
• Umaszczenia złociste ticked – każdy włos jest prążkowany – prążki złociste i w jednym z wymienionych wyżej kolorów.

Skąd się biorą koty o złocistym umaszczeniu?

Wedle oficjalnych źródeł koty złociste wywodzą się bezpośrednio z kotów srebrzystych – mają być ich potomkami, czyli kiedyś tam po srebrzystych rodzicach urodził się złocisty kociak.

Jak może wiecie, koty srebrzyste (wyjąwszy koty dymne) mają w swoich genotypach przynajmniej jeden allel A (agouti) oraz przynajmniej jeden allel I (inhibitor koloru). W efekcie ich działania pewne fragmenty włosów pozbawione są jakiegokolwiek barwnika, a na futrze pojawia się jeden z wymienionych rysunków tabby.

Wedle dostępnym mi danych, koty złociste mają allele agouti (jeden lub dwa), nie posiadają jednak allelu I. Dlatego z włosów nie wymazywane są obydwa barwniki, lecz wyłącznie czarna eumelanina – pozostaje brązowa feomelanina, która nadaje złocisty kolor. Dlaczego tak się dzieje?

Niektóre źródła nie potrafią podać konkretnego wyjaśnienia, inne sugerują istnienie dodatkowego allelu Wb (wide band). Jego działanie byłoby podobne do działania inhibitora kolor, z tą różnicą jednak, że „wymazaniu” ulega jedynie eumelanina, feomelanina produkowana jest normalnie. Allel W ten jest dominujący – wystarczy więc jeden, by pojawiło się złociste futro.

Antagonistą allelu Wb jest recesywny allel wb, który nie warunkuje złocistego umaszczenia. Złociste koty miałyby zatem genotypy: AA WbWb, AA Wbwb, Aa WbWb lub Aa Wbwb. Koty o normalnym umaszczeniu tabby genotypy AA wbwb lub Aa wbwb.

Rasy, w których umaszczenie złociste jest uznane (według FIFe)

FIFe dopuszcza umaszczenie złociste u następujących kocich ras:

• Amerykański curl długowłosy ACL
• Amerykański curl krókowłosy ACS
• Burmilla BML
• Cymric CYM
• Kot egzotyczny EXO
• Kot brytyjski długowłosy BLH
• Kot brytyjski krótkowłosy BSH
• Kot norweski leśny NFO
• Kot perskiPER
• Kot syberyjski SIB
• Kurylski bobtail długowłosy KBL
• Kurylski bobtail krótkowłosy KBS
• LaPerm długowłosy LPL
• LaPerm krótkowłosy LPS
• Manx MAN
• Maine coon MCO
• Neva masquerade NEM
• Reks kornwalijski CRX
• Reks dewoński DRX
• Reks niemiecki GRX
• Selkirk reks długowłosy SRL
• Selkirk reks krótkowłosy SRS
• Turecka angora TUA

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Nickolas Titkov from Moscow, Russian Federation
(BRI Golden Garry v. Wahrberg)
[CC BY-SA 2.0], via Wikimedia Commons