Umaszczenie ticked u kotów należy do grupy umaszczeń tabby. Inaczej mówiąc, jest to rodzaj wzoru (rysunku), który może występować na kocim futrze. Ten rodzaj barwy okrywy włosowej u naszych futrzaków nazywamy czasami umaszczeniem zajęczym, ponieważ przypomina to, które zdobi futro zająca.
Zapis umaszczenia ticked u kotów w kodzie EMS (według FIFe)
W kodzie EMS umaszczenie ticked u kotów zapisujemy liczbą 25
Jak wygląda umaszczenie ticked u kotow?
Cechą charakterystyczną umaszczenia ticked u kotów są poprzeczne prążki, jasne i ciemne na każdym włosie pokrywowym, przy czym nasada włosa jest jasna a czubek ciemny. W odmianach srebrzystych prążki są białe i kolorowe, a w odmianach złocistych złocisto-rude (lub złocisto-kremowe) i kolorowe. Podszerstek jest jasny.
Futro kota o umaszczeniu ticked wydaje się być całe pokryte drobnymi kropkami – ciemniejszymi na jaśniejszym tle. Na czole futrzaka zwykle widać charakterystyczny rysunek, który starożytnym Egipcjanom przypominał wizerunek skarabeusza – ich świętego żuka. Na nogach i ogonie mogą występować pręgi (w przypadku niektórych ras nie są one pożądane).
Odmiany umaszczenia ticked u kotów?
Odmiany „normalne” umaszczenia ticked u kotów:
- Umaszczenie czarny ticked – zapis w kodzie EMS n 25
- Umaszczenie niebieski ticked – zapis w kodzie EMS a 25
- Umaszczenie czekoladowy ticked – zapis w kodzie EMS b 25
- Umaszczenie liliowy ticked – zapis w kodzie EMS c 25
- Umaszczenie cynamonowy ticked – zapis w kodzie EMS o 25
- Umaszczenie płowy ticked – zapis w kodzie EMS p 25
- Umaszczenie czarny szylkret ticked – zapis w kodzie EMS f 25
- Umaszczenie niebieski szylkret ticked – zapis w kodzie EMS g 25
- Umaszczenie czekoladowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS h 25
- Umaszczenie liliowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS j 25
- Umaszczenie cynamonowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS q 25
- Umaszczenie płowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS r 25
Odmiany srebrzyste umaszczenia ticked u kotów:
- Umaszczenie srebrzysty czarny ticked – zapis w kodzie EMS ns 25
- Umaszczenie srebrzysty niebieski ticked – zapis w kodzie EMS as 25
- Umaszczenie srebrzysty czekoladowy ticked – zapis w kodzie EMS bs 25
- Umaszczenie srebrzysty liliowy ticked – zapis w kodzie EMS cs 25
- Umaszczenie srebrzysty cynamonowy ticked – zapis w kodzie EMS os 25
- Umaszczenie srebrzysty płowy ticked – zapis w kodzie EMS ps 25
- Umaszczenie srebrzysty czarny szylkret ticked – zapis w kodzie EMS fs 25
- Umaszczenie srebrzysty niebieski szylkret ticked – zapis w kodzie EMS gs 25
- Umaszczenie czekoladowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS hs 25
- Umaszczenie srebrzysty liliowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS js 25
- Umaszczenie srebrzysty cynamonowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS qs 25
- Umaszczenie płowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS rs 25
Odmiany złociste umaszczenia ticked u kotów:
- Umaszczenie złocisty czarny ticked – zapis w kodzie EMS ny 25
- Umaszczenie złocisty niebieski ticked – zapis w kodzie EMS ay 25
- Umaszczenie złocisty czekoladowy ticked – zapis w kodzie EMS by 25
- Umaszczenie złocisty liliowy ticked – zapis w kodzie EMS cy 25
- Umaszczenie szłocisty cynamonowy ticked – zapis w kodzie EMS oy 25
- Umaszczenie srebrzysty płowy ticked – zapis w kodzie EMS py 25
- Umaszczenie złocisty czarny szylkret ticked – zapis w kodzie EMS fy 25
- Umaszczenie złocisty niebieski szylkret ticked – zapis w kodzie EMS gy 25
- Umaszczenie złocisty szylkret ticked – zapis w kodzie EMS hy 25
- Umaszczenie złocisty liliowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS jy 25
- Umaszczenie złocisty cynamonowy szylkret ticked – zapis w kodzie EMS qy 25
- Umaszczenie złocisty szylkret ticked – zapis w kodzie EMS ry 25
Skąd się biorą koty o ticked umaszczeniu?
Umaszczenie ticked u kotów jest efektem działania dwóch genów. Dzięki pierwszemu z nich na ciele zwierzaka pojawia się jakikolwiek rysunek. Mowa o allelu A (agouti), który jest dominujący. Jego partnerem jest recesywny allel a, dzięki któremu każdy włos jest jednolicie zabarwiony na całej swej długości (chyba, że w kocim genotypie pojawiają się gen zwany inhibitorem koloru, który warunkuje umaszczenie srebrzyste).
Drugi niezbędny gen nosi nazwę allelu T – to dzięki niemu wszystkie włosy na ciele mają poprzeczne prążki.Gen ten dominuje nad genami warunkującymi pręgi i cętki, neutralizując ich działanie. Jego antagonista, allel t nie wpływa na umaszczenie – kot może być jednolity albo mieć na ciele pręgi bądź cętki, zależnie od działania innych genów (patrz też tekst Tabby umaszczenie u kotów oraz inne teksty o umaszczeniach u kotów). Allel Tnie dominuje w pełni nad allelem t, dlatego przy genotypie Tt na nogach i ogonie kota pojawia się rysunek pręg. Czyli:
- koty o genotypie AATT i genotypie AaTT mają pełne umaszczenie ticked,
- koty o genotypie AATt i genotypie AaTt mają umaszczenie ticked z rysunkiem pręg na nogach i ogonie,
- koty o genotypie AAtt i genotypie Aatt mają na ciele pręgi lub cętki,
- koty o genotypie aaTT, genotypie aaTt oraz genotypie aatt mają włosy jednolicie zabarwione na całej długości.
Rasy, w których umaszczenie ticked jest uznane (FIFe)
FIFe dopuszcza umaszczenie ticked u następujących kocich ras:
- Amerykański karl długowłosy ACL
- Amerykański karl krókowłosy ACS
- Cymric CYM
- Doński sfinks DSP – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Kot abisyński ABY
- Kot balijski BAL – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Kot brytyjski BRI
- Kot norweski leśny NFO
- Kot orientalny długowłosy OLH
- Kot orientalny krótkowłosy OSH
- Kot singapurski SIN – ticking
- Kot somalijski SOM
- Kot syberyjski SIB
- Kot syjamski SIA – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Kot tajski THA – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Kurylski bobtail długowłosy KBL
- Kurylki bobtail krótkowłosy KBS
- LaPerm długowłosy LPL
- LaPerm krótkowłosy LPS
- Manks MAN
- Maine coone MCO
- Neva masquerade NEM – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Peterbald PEB
- Ragdoll RAG – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Reks kornwalijski CRX
- Reks dewoński DRX
- Reks niemiecki GRX
- Selkirk reks długowłosy SRL
- Selkirk reks krótkowłosy SRS
- Sfinks SPH – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Snowshoe SNO – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Święty kot birmańki SBI – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
- Turecka angora TUA
- Turecji van TUV – Pod względem genetycznym u kotów tych może występować umaszczenie ticked, ale w fenotypie nie da się określić rodzaju rysunku tabby.
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Flickr user polandeze (Flickr)
[CC BY 2.0], via Wikimedia Commons