Kot odbiera orientuje się w otaczającym go świecie na różne sposoby. Odbiera bodźce świetlne, dźwiękowe, mechaniczne, zapachowe… A czy wiecie, że oprócz takich zmysłów jak wzrok, słuch czy węch ma jeszcze jeden bardzo specyficzny narząd zmysłu, zwany organem Jacobsona?
Czym jest organ Jacobsona u kotów?
Narząd Jacobsona, zwany również narządem przylemieszowym, lemieszowym, lemieszowo-nosowym lub womero-nasalnym jest parzystym organem zlokalizowanym w kocim podniebieniu. Jego ujście znajduje się za górnymi zębami, mniej więcej na wysokości kłów. Ma postać dwóch kieszonek, wypełnionych specjalnym płynem i pokrytych nabłonkiem węchowym.
Narząd Jacobsona służy do odbierania pewnych specyficznych lotnych substancji chemicznych. Potocznie mówimy o odbieraniu zapachów, ale to niezbyt precyzyjne określenie. Organ lemieszowy nie jest po prostu dodatkowym zmysłem węchu. Nie rejestruje zwykłych zapachów ale tzw. feromony, czyli związki chemiczne, które służą do komunikowania się zwierząt w obrębie gatunku.
Istnieją różne feromony, które przekazują rozmaite informacje – że samica jest gotowa do zapłodnienia, że dane terytorium jest już zajęte itd. A ich działanie polega na wyzwalaniu pewnych wrodzonych zachowań, np. seksualnych. Kot reaguje na feromony podświadomie. By zwiększyć ilość cząstek docierających do organu Jacobsona, zwierzak lekko otwiera pyszczek, unosząc wargi w specyficznym grymasie i intensywnie wciąga powietrze.
Koty oczywiście nie są jedynym gatunkiem, który może pochwalić się narządem lemieszowo-nosowym. Posiada go większość ssaków, gadów i płazów. Człowiek również, co w 1991 potwierdzili badacze David Moran i Bruce Jafek.
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Duke of W4 (Own work)
[CC BY-SA 4.0], via Wikimedia Commons
Dobrze jest odpocząć od internetu żeby oczy chronić .wczoraj w tvp był mega ciekawy program o wędrówkach kotów szkoda ,że w tvp tak rzadko.Moja kotkę kocham niewyobrazalna miłością ona wymusi na mnie wszystko co chce chodzi mi po głowie jak chce często wskakuje na kolana i nie chce zejść w łóżku położy się na mnie i nie da zejść z łóżka bo pyskuje .Kochają ja wszyscy sąsiedzi i każdy otwiera drzwi gdy Lusi chce wejść bo prosi .Jest Bystra cwana i sliczna chodzi za mną krok w krok i nie pozwala samej wyjść z domu bardzo mocna więź .