Trochę to dziwne, że cyklu o kocich rasach nie zacząłem od kotów rosyjskich niebieskich. Wszak to moja ukochana rasa. Hodowałem te koty przez wiele lat, niemal od chwili, gdy zacząłem realizować się jako hodowca kotów rasowych. Trzeba zatem nadrobić zaległości.
Międzynarodowa nazwa rasy kot rosyjski niebieski (dodano 28 marca 2018)
Oficjalnym językiem w międzynarodowych organizacjach felinologicznych jest przede wszystkim angielski, ale w niektórych używa się też niemieckiego lub francuskiego. Oficjalne nazwy rasy kot rosyjski niebieski w tych językach nich brzmią:
- angielski – Russian Blue,
- niemiecki – Russisch Blau,
- francuski – Bleu Russe.
Organizacje, które uznają rasę kot rosyjski niebieski
Rasa kot rosyjski niebieski jest uznana przez: FIFe, ACFA, CCA-AFC, CFA, CFF, FFE, GCCF, LOOF, TICA, WCF.
Zapis rasy kot rosyjski niebieski w kodzie EMS (FIFe)
W kodzie EMS rasę kot rosyjski niebieski zapisujemy trzema dużymi literami: RUS
Pochodzenie kota rosyjskiego niebieskiego
Kot rosyjski niebieski uważany jest za rasę naturalną. Przypomnę, iż termin ten oznacza rasę kotów, którą ukształtowały warunki, w których przyszło im żyć, a nie stworzył ich człowiek. Hodowcy zmienili tylko nieco wygląd kotów rosyjskich. Współcześni przedstawiciele tej rasy są o wiele smuklejsi i mają jaśniejsze futro niż ich przodkowie (wcale nie tak odlegli).
Ogólnie przyjęło się, że ojczyzną kotów rosyjskich niebieskich, jak sama nazwa wskazuje, są tereny Rosji, a dokładniej okolic Archangielska nad Morzem Białym (dlatego swego czasu nazywano je także kotami archangielskimi).
To właśnie surowy klimat tego rejonu miał uczynić z tych futrzaków koty silne, zdrowe, odporne na warunki klimatyczne (krótkie ale gęsta, podwójna okrywa włosowa). Izolacja od innych przedstawicieli kociego gatunku pozwoliła im wykształcić pewne unikalne cechy, jak futro o specyficznej strukturze i wysrebrzeniu czy lawendowego koloru poduszeczki łap (koty o niebieskim umaszczeniu mają zwykle poduszki łap niebieskie).
Wedle tej teorii koty rosyjskie niebieskie miałyby być ulubieńcami carów rosyjskich, a marynarze zabierali je na statki, gdyż przynosić miały szczęście. W ten sposób rasa trafiła do Wielkiej Brytanii, gdzie zabrano się za jej planową hodowlę. Spotkałem się jednak z nieco inną teorią dotyczącą pochodzenia kotów rosyjskich.
W rzeczywistości kot ten raczej pochodził z basenu Morza Śródziemnego. Być może ma on wspólnego przodka z chartreux. Druga hipoteza odnośnie pochodzenia spowodowała, że czasami zadawano mu nazwę maltańskiego lub hiszpańskiego kota niebieskiego.
Pierre Rousselet-Blanc (Red.): Poradnik encyklopedyczny KOTY. Larousse Polska, Wrocław 2006.
Rzeczywiście koty rosyjskie niebieskie są niezwykle podobne do chartreux (zwanych również kotami kartuzkimi). Gdyby jednak koty rosyjskie ukształtowały się w krajach śródziemnomorskich, czy miałyby tak futro z tak gęstym podszerskiem – jest to przecież przystosowanie do zimnego klimatu. Nie wyklucza to jednak tego, że obydwie rasy mogłyby mieć wspólnych przodków, tyle że niektórzy z tych przodków dotarli na daleką północ, a niektórzy do Francji
Mnie osobiście koty rosyjskie niebieskie bardzo przypominają także koraty. To z kolei rasa, której ojczyzną jest współczesna Tajlandia, czyli Azja. Obie rasy mają pewne wspólne cechy – rzadkie i niezwykłe, jak wysrebrzone niebieskie futro czy lawendowe poduszki łap. Czy to dowód na to, że są spokrewnione? Czy to przypadek, że u dwóch całkowicie odrębnych ras wykształciły się te same rzadkie cechy? A na dodatek u obydwu tych ras występują zielone oczy. Swego czasu wysnułem hipotezę, że mogły mieć one wspólnego przodka albo koraty były przodkami kotów rosyjskich. Nie mam jednak na to żadnych dowodów. Może to być całkowicie błędna teza.
W okresie II Wojny Światowej koty rosyjskie niebieskie niemal wyginęły. Aby uratować rasę, krzyżowano ją z syjamami (stąd niektóre osobniki są nosicielami allelu warunkującego umaszczenie syjamski point). Dopuszczano też do rozrodu i wystaw koty, które nie miały rodowodu, ale odpowiadały standardowi rasy i były odpowiednio oceniane przez sędziów. Był to tzw. nowicjat, który został zniesiony stosunkowo niedawno. Moja pierwsza kotka rosyjska niebieska miała jeszcze w rodowodzie przodków NN, czyli nieznanych.
Kwestia umaszczenia u kota rosyjskiego niebieskiego
FIFe oraz wymienione na początku tego artykułu organizacje felinologiczne stoją na stanowisku, że koty rosyjskie niebieskie mogą być wyłącznie… niebieskie. Niektóre kluby dopuszczają jednak inne barwy, jak czarne, rude czy kremowe, a nawet point.
Może jestem konserwatywny, ale stanowczo twierdzę, że koty rosyjskie powinny pozostać niebieskie. To stara, naturalna rasa i nie ma potrzeby aż tak jej zmieniać. Poza tym ruskie o innych umaszczeniach nie są już tak piękne. Z jakiegoś powodu bowiem nie mają tak pożądanego wysrebrzenia na futrze. Jest ono spowodowane tym, że każdy włos ma białą końcówkę.
Charakter i zachowanie kota rosyjskiego niebieskiego
W sumie trochę to dziwne, że nie napisałem dotąd o kotach rosyjskich niebieskich, gdyż mogę o nich gadać godzinami. To naprawdę wspaniałe futrzaki, choć moim zdaniem nie dla każdego. Ich opiekun musi się bowiem cechować anielską wręcz cierpliwości.
Futrzaki są naprawdę kochane i uczuciowe, ale owe uczucia lubią okazywać często i zwykle wtedy, gdy jesteśmy naprawdę zajęci czymś innym. Na przykład jemy śniadanie lub pracujemy przy komputerze. Gdyby tak jeszcze położyły się grzecznie obok, dałoby się wytrzymać, ale one lubią się przy tym kręcić i co chwilę szturchać nas łebkami. A poza tym są ruchliwe, wścibskie i lubią towarzyszyć ukochanemu człowiekowi przy wszelkich czynnościach.
Sądzę, że to ogromne przywiązanie do opiekuna sprawia, iż koty rosyjskie niebieskie nie lubią zostawać same w domu. Oczywiście jak muszą, zostaną, ale wolałyby nie. Z tego powodu nie polecam tej rasy ludziom, którzy bardzo dużo czasu spędzają poza domem, np. cały dzień pracując – od wczesnych godzin porannych do późnego wieczoru – albo ciągle podróżują służbowo.
Co ciekawe z kotami rosyjskimi niebieskimi można podróżować. Całkiem dobrze znoszą jazdę samochodem czy środkami komunikacji publicznej. I tolerują zmianę miejsca. Już dawno doszedłem do wniosku, że futrzaki te po prostu czują się dobrze wszędzie, byleby były ze swoim opiekunem.
Koty rosyjskie niebieskie są wyjątkowo inteligentne. Bardzo szybko się uczą różnych rzeczy, choć – jak to z kotami często bywa – nie tego, co od nich wymagamy.
Pielęgnacja kota rosyjskiego niebieskiego
Pielęgnacja kota rosyjskiego niebieskiego nie jest skomplikowana. Trzeba mu tylko poświęcać stosunkowo dużo czasu – uwielbia zabawy i mizianie. Warto zapewnić mu dobrej jakości karmę dla kotów. Koty tej rasy uchodzą za wyjątkowo zdrowe, więc nasze kontakty z weterynarzem mogą ograniczyć się do okresowych kontroli i szczepień.
Gęste futro kota rosyjskiego niebieskiego łatwo utrzymać w dobrym stanie. Kota nie wystawianego wystarczy raz na jakiś czas porządnie wyczesać metalowym zgrzebłem lub szczotką włosianą. Dobrze jest również regularnie przycinać mu pazury.
Standard rasy kot rosyjski niebieski (FIFe)
FIFe od 1 stycznia 2016 zalicza kota rosyjskiego niebieskiego do 4 kategorii. Wcześniej rasa ta znajdowała się w kategorii 3.
- Głowa kota rosyjskiego niebieskiego – Krótki klin. Czaszka długa i płaska. Patrząc z profilu czaszka i nos tworzą kąt rozwarty na poziomie brwi. Czoło proste. Nos prosty. Poduszki wibrysów wydatne. Broda mocna.
- Uszy kota rosyjskiego niebieskiego – Duże i raczej ostro zakończone. Szerokie u nasady. Ucho wewnątrz mocno pokryte włosami. Małżowiny wydają się przezroczyste. Uszy osadzone prostopadle do głowy.
- Oczy kota rosyjskiego niebieskiego – Duże i w kształcie migdałów. Szeroko rozstawione. W kolorze żywiej zieleni.
- Szyja kota rosyjskiego niebieskiego – Długa i prosta.
- Ciało kota rosyjskiego niebieskiego – Długie. O średniej budowie kośćca. Pełne gracji i eleganckie.
- Nogi kota rosyjskiego niebieskiego – Delikatne i długie. Łapy małe i owalne.
- Ogon kota rosyjskiego niebieskiego – Proporcjonalnie długi. Zwężający się ku szpiczastemu końcowi.
- Futro kota rosyjskiego niebieskiego – Krótkie, geste i bardzo delikatne. Odstające od ciała jak plusz. Miękkie i jedwabiste. Futro podwójne. Struktura i wygląd futra bardzo wyróżnia koty rosyjskie niebieskie od innych ras.
- Umaszczenie – Niebieskoszary, równy i wyraźny. Ze srebrnym nalotem. Preferowany średni odcień. Lusterko nosa niebieskoszare. Poduszeczki łap w kolorze ciemniej lawendy.
Tekst i zdjęcie: Jacek P. Narożniak
