Kot bengalski

Kot bengalski należy do jednej z tych ras, które zostały otrzymane dzięki krzyżowaniu przedstawicieli dwóch różnych gatunków. Nie da się zaprzeczyć, że bengale są wyjątkowo piękne.

Międzynarodowa nazwa rasy kot bengalski ^{(dodano 28 marca 2018)}

Międzynarodowe organizacje felinologiczne, jak na przykład FIFe lub WCF, rejestrują koty bengalskie pod nazwą Bengal.

Organizacje, które uznają rasę kot bengalski

• Spośród organizacji zrzeszonych w World Cat Congress (WCC) rasę kot bengalski uznają: ACF, CCC of A, FIFe, GCCF, NZCF, SACC, TICA, WCF.
• Wśród klubów spoza WCC koty te uznają: ACFA, CCA-AFC, CFF, FFE, LOOF.

Zapis rasy kot bengalski w kodzie EMS (FIFe)

W kodzie EMS rasę kot bengalski zapisujemy trzema dużymi literami: BEN

Pochodzenie kota bengalskiego

Już przed II Wojną Światową japońscy hodowcy próbowali krzyżować koty domowe z dzikimi kotami bengalskimi Felis bengalensis (ang Asian Leopard Cat – ACL). W roku 1941 ukazał się nawet artykuł w amerykańskim magazynie felinologicznym „Cat Fancy” o japońskich eksperymentach hodowlanych, mających na celu uzyskanie rasy kotów o charakterystycznym dla kotów bengalskich rysunku futra. (…) Wojna przerwała hodowlane eksperymenty i aż do początku lat 60. XX wieku nikt poważnie nie interesował się hodowlą kotów o „dzikim” futrze.

Wojciech – Albert Kurkowski: Kot bengalski – Mruczek w skórze lamparta. Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 3(31) marzec 2008. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.

Powyższy cytat wyraźnie wskazuje na pochodzenie kotów bengalskich – są „produktem” świadomego kojarzenia kotów domowych z przedstawicielami dzikiego gatunku, kota bengalskiego (Prionailurus bengalensis lub Felis bengalensis), zwanego również kotem lamparcim, którego ojczyzną jest dżungla południowej Azji. Jest on zwierzęciem zbliżonym wielkością do kota domowego, ale smuklejszym, o dłuższych nogach i błonach między palcami. Jego głowa wydaje się mała w stosunku do tułowia. Jest aktywny przede wszystkim nocą, a jego pokarmem są drobne ssaki, jaszczurki, płazy, ptaki i insekty. Czytałem też, że koty lamparcie łączą się w pary na całe życie i wspólnie wychowują potomstwo, co jest raczej niezwykłe u przedstawicieli rodziny kotowatych.

Za twórczynię rasy kot bengalski uważa się amerykańską hodowczynię Jean Mill (jeszcze jako Jean Sugden). Pierwszych kojarzeń dzikiego kota bengalskiego z kotem domowym miała dokonać już w latach 50. XX wieku, lecz nie zaowocowały one powstaniem nowej rasy.

Prawie 20 lat później pani Sugden – w tym czasie już pani Mill – usłyszała o programie rozrodczym obejmującym azjatyckie koty lamparty, który został przedsięwzięty na Uniwersytecie Kalifornijskim. Projekt nie miał na celu wykreowanie nowej rasy, lecz dowiedzenie się, dlaczego azjatycki kot lampart jest częściowo odporny na białaczkę. Dr Williams Centerwall, który przewodził badaniom, podarował kilka samic Jean Mill, która skrzyżowała je z (między innymi) kotami bez rodowodu oraz z egipskimi mau. Ostatecznie udało się jej stworzyć kota domowego, który miał cętkowany i marmurkowy wzorzec dzikiej bestii. Nazwała go bengalskim na cześć taksonomicznej nazwy jego azjatyckiego przodka: Prionailurus bengalensis.

Catherine Davidson: Ilustrowana Encyklopedia Koty domowe. BUCHMANN Sp. z o.o., Warszawa 2008

Koty bengalskie uznane zostały przez większość organizacji felinologicznych. Nawet przez FIFe, która raczej jest przeciwna kocim hybrydom. Jednakże przepisy FIFe dopuszczają do hodowli dopiero pokolenie F3 i wyższe kotów bengalskich.

Dziki kot bengalski (Prionailurus bengalensis)

Wygląd kota bengalskiego

Z pewnością kota bengalskiego nie da się pomylić z żadną inną rasą. Przede wszystkim ze względu na umaszczenie. Rysunku, który zdobi futro tych zwierzaków nie zobaczymy u żadnych innych kotów. Pręgi lub cętki są u nich duże i wyraźnie oddzielone od tła. Tworzą tzw. rozety – jaśniejsze w środku, ciemniejsze na zewnątrz.

Futro jest unikalne: niezwykle krótkie, gęste, w dotyku „śliskie”, wygląda jak posypane mieniącymi się drobinkami złota. W obrazie mikroskopowym są to maleńkie banieczki powietrza, otaczające włos, które działają na zasadzie refrakcji kryształków i nadają sierści charakterystyczny blask. Żadna inna rasa kotów nie może pochwalić się taką osobliwością.

Ewa Zgrabczyńska: Hybrydy kotów – Cyborgi stworzone przez ludzi? Magazyn dla miłośników kotów KOT, nr 6(46) czerwiec 2009. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.

Od zwykłych futrzaków koty bengalskie odróżniają się również wielkością. Są większe, muskularne i bardziej smukłe od naszych dachowców. Ich wygląd powinien przywodzić na myśl dzikie zwierzę, choć „dzikimi” nie powinny być.

Charakter i zachowanie kotów bengalskich

Najwięcej obaw może budzić charakter i zachowanie kotów bengalskich. Z międzygatunkowymi mieszańcami jest bowiem często tak, że wykazują większą agresywność od swoich rodziców – dotyczy to zwłaszcza hybryd z pokolenia F1. Z tego, co wiem, tak właśnie jest w przypadku kotów bengalskich, które w pierwszym pokoleniu są praktycznie nie do oswojenia.

Dalsze pokolenia bengali – wedle ich ich opiekunów – mają być już bardzo przyjacielskie wobec człowieka i niezwykle towarzyskie. Niemniej jednak, koty bengalskie nadal zachowują wiele cech swego dzikiego przodka. Mają bardzo żywiołowy temperament: są bardzo ruchliwe i skoczne. Niestety dorosłe samce i samice zwykle intensywnie znaczą teren. Kotki są też bardzo głośne w rui.

Ogólnie koty bengalskie ponoć dość często się odzywają, komunikując się z opiekunami głosem – wydają różnorodne dźwięki, ćwierkanie, mruczenie, miauczenie, gardłowe warczenie. Podobno bengale można przyzwyczaić do spacerów, które bardzo lubią. Uwielbiają też wodę i chętnie się kąpią, co też nie jest typowe dla kotów domowych.

Pielęgnacja kota bengalskiego ^{(zmodyfikowano 14 sierpnia 2020)}

Mimo że koty bengalskie mają dzikiego przodka, są zwierzętami lubiącymi kontakt z ludźmi. Pozbawione przez dłuższy czas towarzystwa opiekunów mogą czuć się samotne i nieszczęśliwe. Z tego też powodu należy poświęcać im względnie dużo czasu. Nie powinniśmy szczędzić tym futrzakom pieszczot i czułości.

Koty te dobrze czują się również w towarzystwie innych zwierząt,, dlatego – jeśli jest to możliwe – warto im takie towarzystwo zapewnić. Mowa tu oczywiście o większych zwierzętach, jak koty czy psy. Myszoskoczki, świnki morskie, chomiki czy inne gryzonie oraz króliki miniaturowe i małe ptaki nie będą zbyt bezpieczne przy kotach bengalskich, Instynkt łowiecki jest u tych zwierząt bardzo silny. Nawet rybki nie będą bezpieczne, jeśli dobrze nie przykryjemy akwarium.

Koty bengalskie są zwierzętami bardzo aktywnymi. Często eksplorują otoczenie w poszukiwaniu nowych bodźców. Decydując się na przedstawiciela tej rasy powinniśmy brać to pod uwagę i zadbać, by nasz pupil się nie nudził. Przydadzą się nam więc różnorodne kocie zabawki. Szczególnie godne polecenia są dobrze wykonane interaktywne zabawki dla kotów, które stymulują psychofizyczną aktywność futrzaków. Niezbędne będą również różnego rodzaju drapaki, najlepiej wysokie i zaopatrzone w domki i półki do leżenia i skakania.

W przypadku kotów bengalskich szczególnie ważne jest odpowiednie przygotowanie mieszkania lub domu. Musimy pamiętać, że są to zwierzęta inteligentne i ciekawskie. Powinniśmy więc zabezpieczyć nasze lokum tak, by zwierzęciu nie groził wypadek. Przede wszystkim pamiętajmy, by zabezpieczyć siatką okna i balkon, ponieważ nasz pupil może bardzo łatwo wypaść, np. próbując schwytać przelatujące ptaki.

Jeśli chodzi o inne aspekty opieki nad zwierzętami, to oczywiście musimy zapewnić im wszystko, czego potrzebuje każdy kot: dobrej jakości karmę, kuwetę, miski i legowisko (najlepiej kilka). Krótka okrywa włosowa nie wymaga szczególnej pielęgnacji. Wystarczy ją regularnie szczotkować i przecierać specjalnymi chusteczkami czyszczącymi, a od czasu do czasu wykąpać.

Standard rasy kot bengalski (FIFe)

FIFe zalicza koty bengalskie do 3 kategorii wystawowej.

• Wygląd kota bengalskiego – Bengal jest kotem domowym, który ma cechy fizyczne dzikiego kota Prionailurus begalensis, czyli kota bengalskiego, zwanego również kotem lamparcim.
• Wielkość kota bengalskiego – Od średniej do dużej.
• Głowa kota bengalskiego – Kształt szerokiego, zmodyfikowanego klina z zaokrąglonymi krawędziami. Dłuższa niż szersza. Wyraźna żuchwa u dorosłych samców. Nieznacznie mała w porównaniu z ciałem. Łagodnie zaokrąglone czoło z lekko zaznaczoną krzywizną nosa. Nos duży i szeroki, lekko wydęte lusterko. Wysoko osadzone kości policzkowe. Kufa mocna, szeroka, z dużymi, rozwiniętymi poduszeczkami wąsów.
• Uszy kota bengalskiego – Średnie do małych. Generalnie krótkie, szerokie u nasady i zaokrąglone na końcach. Lekko horyzontalnie ustawione. Szeroko rozstawione. Dopuszczalne pędzelki. Niedopuszczalne wyraźne odciski kciuka na małżowinach.
• Oczy kota bengalskiego – Owalne. Mogą być lekko migdałowe w kształcie. Duże. Nie wyłupiaste. Szeroko rozstawione. Lekko skośne w kierunku nasady uszu. Kolor niebieski, niebiesko-zielony, brązowy, akwamaryny, zielony lub złoty.
• Szyja kota bengalskiego – Długa. Gruba i muskularna.
• Ciało kota bengalskiego – Średniej długości, ale nie orientalne. Silny kościec. Muskularne, szczególnie u kocurów.
• Nogi kota bengalskiego – Średniej długości. Tylne nieco dłuższe niż przednie. Muskularne. Silne. Łapy duże i okrągłe.
• Ogon kota bengalskiego – Średniej długości. Gruby. Stożkowato zakończony, z zaokrągloną końcówką.
• Futro kota bengalskiego – Krótkie. Dopuszczalne nieco dłuższe futro u kociąt. Faktura gruba, ozdobna, miękka w dotyku. Preferowany mocny połysk.
• Kondycja kota bengalskiego – Preferowana dobra kondycja fizyczna, dobra psychika i temperament.
• Uwagi do standardu kota bengalskiego – Bengal powinien być czujnym, ufnym, ciekawskim i przyjacielskim kotem. Szary podszerstek nie powinien być uznawany za wadę.
• Błędy u kota bengalskiego – Orientalna w typie głowa. Znacznie ciemniejszy kolor znaczeń point (porównując do koloru rysunku tabby) u bengali śnieżnych, sepiowych seal i seal mink. Cętki na korpusie ułożone w pionowe linie. Krągłe linie rysunku tabby w kształcie tarcz strzelniczych.
• Wady dyskwalifikujące kota bengalskiego – Brak cętek na brzuchu. Różny kolor poduszek łap. Nieodpowiadający standardowi kolor poduszek łap. Koniec ogona w kolorze innym niż czarny u odmian n 22/24. Koniec ogona w kolorze innym niż ciemnobrązowy u odmian barwnych 31/32/33.

Umaszczenia dopuszczalne u kota bengalskiego (FIFe)

• Kot bengalski czarny pręgowany. Zapis w kodzie EMS: BEN n 22
• Kot bengalski sepiowy / pręgowany seal mink. Zapis w kodzie EMS: BEN n 22 31/32
• Kot bengalski śnieżny czarny pręgowany. Zapis w kodzie EMS: BEN n 22 33
• Kot bengalski czarny cętkowany. Zapis w kodzie EMS: BEN n 24
• Kot bengalski sepiowy / cętkowany seal mink. Zapis w kodzie EMS: BEN n 24 31/32
• Kot bengalski śnieżny czarny cętkowany. Zapis w kodzie EMS: BEN n 24 33

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie 1.: „Bengal Cat (Fia)„.
Licensed under Public Domain via
Wikimedia Commons.
Zdjęcie 2.: By F. Spangenberg – Der Irbis (http://de.wikipedia.org/wiki/Bild:Bengalkatze.jpg)
[GFDL or CC-BY-SA-3.0],
via Wikimedia Commons