Geny koloru włosów u kotów

Pisałem już o ogromnej różnorodności umaszczeń u kotów. Jest ich tak dużo, że aż trudno je policzyć. Co ciekawe, genów koloru włosów u kotów wcale nie jest mniej niż można by się było spodziewać. Odpowiadają one za podstawowe barwy i poszczególne typy umaszczeń.

Allele z locus A

• Allel A (agouti) – Warunkuje pojawienie się rysunku na futrze kotów
• Allel a ( non-agoiti) – Powoduje, że rysunek się nie ujawnia

Allel A jest dominujący wobec allelu a, dlatego :

1. koty o genotypach AA i Aa mają rysunek na futrze,
2. koty o genotypach aa nie mają rysunku na futrze.

Allele z locus B

• Allel B (black) – Odpowiedzialny jest za czarną lub niebieską barwę kocich włosów.
• Allel b (chocolate) – Warunkuje czekoladowy lub liliowy kolor kocich włosów.
• Allel bl (cinnamon) – Za jego przyczyną włosy naszych kotów mają cynamonową lub płową barwę.

Allel B jest dominujący wobec b i bl. Allel b jest recesywny wobec B, ale dominujący wobec bl. Allel bl jest recesywny wobec B i b. Oznacza to, że:

1. koty o genotypach BB, Bb lub Bbl mają czarne lub niebieskie włosy,
2. koty o genotypach bb lub bbl mają czekoladowe lub liliowe włosy,
3. koty o genotypach blbl mają cynamonowe lub płowe włosy.

Allele z locus C

• Allel C (full color) – Kocie futro jest, jak to się mówi, w pełnym kolorze, czyli w takim, jakie warunkują inne posiadane przez niego geny umaszczenia z innych locus.
• Allel cb (burmese points) – Warunkuje umaszczenie burmskie u kotów.
• Allel cs (siamese points) – Warunkuje syjamskie umaszczenie u kotów.
• Allel ca (blue eyed albino) – Warunkuje umaszczenie albinotyczne z niebieskimi oczami.
• Allel c (albino) – Jest to allel pełnego albinizmu, ponieważ całkowicie odbarwia nie tylko włosy, ale i oczy: futro kota jest zatem całkowicie białe a oczy różowawe

Allel C jest dominujący wobec alleli cb, ca, ca, c. Allel cb jest recesywny wobec C, dominujący wobec ca i c, ale niezupełnie dominujący wobec cs. Allel cs jest recesywny wobec C, dominujący wobec ca i c, ale niezupełnie dominujący wobec cb. Allel ca jest recesywny wobec C, cb, cs, ale dominujący wobec c. Allel c jest recesywny wobec C, cb, cs, ca. A skoro tak to:

1. koty o genotypach CC, Ccb, Ccs, Cca, Cc mają normalne, pełnie umaszczenie,
2. koty o genotypach cbcb, cbca lub cbc mają umaszczenie burmskie,
3. koty o genotypach cscs, csca lub csc mają umaszczenie syjamskie,
4. koty o genotypach sbcs mają umaszczenie tonkijski,
5. koty o genotypach caca i cac mają umaszczenie białe z niebieskimi oczami,
6. koty o genotypach cc mają umaszczenie białe z różowymi oczami.

Allele z locus D

• Allel D ( non-diluted) – Odpowiada za tzw. ciemne odmiany kolorów włosów u kotów, np. czarną, czekoladową, cynamonową i rudą.
• Allel d (diluted) – Warunkują jasne umaszczenia u kotów, np. niebieską, liliową i płową.

Allel D jest dominujący wobec d, co oznacza, że:

1. koty o genotypach DD i Dd mają ciemne umaszczenie,
2. koty o genotypach dd mają jasne umaszczenie.

Allele z locus I

• Allel I (inhibitor) – Powoduje, że każdy włos na kocim ciele jest częściowo (od nasady) pozbawiony barwnika.
• Allel i (non-inhibitor) – Sprawia, że włos jest zabarwiony na całej długości.

Allel I jest dominujący wobec allelu i, co oznacza, iż:

1. koty o genotypach II lub Ii mają futro dumne lub srebrzyste,
2. koty o genotypach ii nie mają dymnego lub srebrzystego futra.

Allele z locus Mc

• Allel Mc (mackerel tabby) – Odpowiada za tygrysie pręgi na ciele kota.
• Allel mc (blotched tabby) – Warunkuje tzw klasyczne pręgowanie.

Allel Mc dominuje nad allelem mc, co oznacz, że:

1. koty o genotypach McMc lub Mcmc mają tygrysie pręgi u kota,
2. koty o genotypach mcmc mają pręgi klasyczne.

Allele z locus O

• Allel O (orange) – Dzięki niemu włosy kota przyjmują barwę rudą lub kremową.
• Allel o (non-orange) – Działa odwrotnie do allelu O, czyli sprawia, że kocie futro nie jest rude ani kremowe.

Allele te są kodominujące, co oznacza iż:

1. koty o genotypach OO mają rude futro,
2. koty o genotypach Oo mają szylkretowe futro,
3. koty o genotypach oo nie mają rudego futra.

Allele z locus S

• Allel S (piebald spotting) – Warunkuje umaszczenie łaciate.
• Allel s (non-piebald) – Warunkuje umaszczenie nie-łaciate.

Allel S jest dominujący wobec s. Oznacza to, że:

1. koty o genotypach SS lub Ss kot mają futro w łaty,
2. koty o genotypach ss nie mają białych łat na ciele.

Allele z locus T

• Allel T (ticked) – Warunkuje umaszczenie zwane dzikim, które charakteryzuje się poprzecznymi, jasnymi i ciemnymi prążkami na każdym włosie na ciele kota.
• Allel t (non-ticked) – Oczywiście działa odwrotnie do poprzedniego, czyli sprawia, iż włosy są jednolicie zabarwione.

Allel T niecałkowicie dominuje nad allelem t, czyli:

1. koty o genotypach TT mają dzikie umaszczenie,
2. koty o genotypach Tt mają dzikie umaszczenie z dodatkiem pręg na pyszczki, łapkach i ogonie,
3. koty o genotypach tt nie mają dzikiego umaszczenia.

Allele z locus W

• Allel W (dominant white) – Jest odpowiedzialny za jednolicie białe futro u kota, ale nie jest genem albinotycznym.
  Allel w (non-white) – Gen nie-białego umaszczenia.

Alle W jest dominujący wobec w, dzięki czemu:

1. koty o genotypach WW lub Ww są całkowicie białe,
2. koty o genotypach ww mają każde inne umaszczenie.

Allele z locus Wb

• Allel Wb (wide band) – Zmienia normalne umaszczenie tabby w golden tabby.
• Allel wb (non-wide band) – Zachowuje normalne umaszczenie tabby.

Allel Wb jest dominujący, allel wb recesywny, czyli:

1. koty o genotypach WbWb lub Wbwb mają złociste futro.
2. koty o genotypach wbwb nie mają złocistego futra.

Uwaga: Nie, udowodniono jeszcze istnienia tych genów, a przynajmniej ja o tym nie słyszałem.

Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By Pieter Lanser from The Netherlands
(IMG_9051) [CC BY 2.0],
via Wikimedia Commons