Krótkie nogi u kotów budzą kontrowersje. Jakby nie patrzeć, jest to wada genetyczna, którą jednakże niektórzy hodowcy postanowili utrwalić, tworząc kocie odpowiedniki jamników (patrz Munchkin krótkowłosy). Jak przebiega dziedziczenie tej cechy? Pamiętajcie, że przedstawione w tym tekście liczby to dane statystyczne – rzeczywiste wyniki krycia mogą nieco od nich odbiegać.
Geny odpowiedzialne za skrócenie kończyn u kotów
Jak zwykle zacznę od przypomnienia genów, które odpowiadają za skrócenie kończyn u kotów. Odpowiedzialna jest za to mutacja, która zaszła w części łańcucha DNA, zwanego locus Mk. Zmutowany allel Mk, który odpowiada za krótkie nogi jest dominujący. Jego antagonistą jest recesywny allel mk, warunkujący normalnej długości kończyny. Problem w tym, że allel Mk jest letalny w homozygocie (patrz Krótkie nogi u kotów). Czyli:
- koty o genotypie MkMk nie rodzą się,
- koty o genotypie Mkmk mają nogi skrócone,
- koty o genotypie mkmk mają nogi normalnej długości.
Kojarzenie kota o krótkich nogach z kotem o krótkich nogach
Ponieważ nie ma kotów o genotypie MkMk, kojarząc ze sobą dwa osobniki o skróconych kończynach, łączymy zawsze:
- kota o genotypie Mkmk z kotem o genotypie Mkmk
Efekty widzimy na schemacie poniżej. Teoretycznie rozkład genotypów u potomstwa tej pary wygląda następująco: 1/4 kociąt o genotypach MkMk, 1/2 kociąt o genotypach Mkmk oraz 1/4 kociąt o genotypach mkmk. W rzeczywistości jednak sytuacja wygląda tak: 2/3 kociąt o gentypach Mkmk (krótkie nogi) oraz około 1/3 kociąt o genotypach mkmk (normalne nogi).
Kojarzenie kota o krótkich nogach z kotem o krótkich nogach
Kojarzenie kota o krótkich nogach z kotem o normalnych nogach
W tym przypadku zawsze kojarzymy:
- kota o genotypie Mkmk z kotem o genotypie mkmk
Schemat poniżej pokazuje, iż efektem tego kojarzenia statystycznie jest 1/2 kociąt o krótkich nogach (genotyp Mkmk) oraz 1/2 kociąt o normalnych nogach (genotyp mkmk).
Kojarzenie kota o krótkich nogach z kotem o normalnych nogach
Kojarzenie kota o normalnych nogach z kotem o normalnych nogach
W tym przypadku zawsze kojarzymy:
- kota o genotypie mkmk z kotem o genotypie mkmk
Efektem tego krycia mogą być tylko narodziny kociąt o normalnych kończynach, czyli o genotypie mkmk. Ilustruje to poniższy schemat.
Kojarzenie kota o normalnych nogach z kotem o normalnych nogach
Wnioski z dziedziczenia krótkich kończyn u kotów
- Kocięta o skróconych kończynach możemy uzyskać kojarząc ze sobą dwa osobniki o krótkich nogach lub kota z krótkimi nogami z kotem o nogach normalnych.
- Lepiej jest nie kojarzyć ze sobą kociąt o skróconych nogach, ponieważ część płodów zamiera, mimo iż statystycznie więcej rodzi się wówczas kociąt o krótkich nogach
- Gdy każde z rodziców ma normalnej długości nogi dzieci też zawsze będą miały normalne kończyny.
Tekst: Jacek P. Narożniak
Zdjęcie: By ja:User:Tobisako
[Public domain], via Wikimedia Commons
